โอติส รัช มือกีตาร์บลูส์ จากชิคาโกผู้จากไป

กลายเป็นสัปดาห์เศร้าของวงการเพลง หลังจากมาร์ตี บาลิน นักร้องนำและผู้ก่อตั้งวง Jefferson Airplane จากไปเมื่อ 27 กันยายนที่ผ่านมา 29 กันยายน โอติส รัช มือกีตาร์บลูส์จากชิคาโก ก็จากไปอีกคนด้วยวัย 84 ปี หลังต่อสู้กับอาการเลือดไปเลี้ยงสมองไม่ทัน ซึ่งเป็นมาตั้งแต่ปี 2003

รัชเป็นบุคลากรคนสำคัญที่ขับเคลื่อนกระแสเพลงบลูส์ของเมืองให้เฟื่องฟูขึ้นมาในยุค 50 และ 60 จากเพลงฮิตๆ อย่าง “I Can’t Quit You Baby” และ “Any Place I’m Going” ที่นอกจากจะเป็นมือกีตาร์ระดับตำนานของชิคาโกแล้ว ยังมีอิทธิพลต่อศิลปินมากมาย อาทิ คาร์ลอส ซานตานา และเอริค แคลปตัน หรือวงร็อค Led Zeppelin

โอติส รัชเกิดที่ฟิลาเดลเฟีย, มิสซิสซิปปี ในปี 1935 เขาหัดเล่นกีตาร์ด้วยตัวเองตั้งแต่แปดขวบ แล้วก็ย้ายมาชิคาโกในปี 1949 หลังได้เห็นมัดดี วอเตอร์ส เล่นสดๆ ในปี 1956 ทำให้เขาเริ่มเล่นดนตรีตามคลับท้องถิ่น โดยมีการแต่งกายที่เป็นเอกลักษณ์ด้วยการสวมหมวกคาวบอย และกลับกีตาร์เล่น จนปี 1956 ก็กลายเป็นที่รู้จักทั่วประเทศจากเพลงแรกที่เขาบันทึกเสียงกับคอบรา เรคอร์ดส์ “I Can’t Quit You Baby” ซึ่งขึ้นถึงอันดับ 6 ในชาร์ตเพลงอาร์แอนด์บีของบิลล์บอร์ด ที่ต่อมาเลด เซพเพลิน เอาไปคัฟเวอร์ไว้ในอัลบัมชุดแรกของตัวเองในปี 1969 ในยุคนั้นคอบรามีศิลปินบลูส์อย่าง เมจิก แซม และบัดดี กาย อยู่ในสังกัดอีกด้วย ซึ่งทั้งหมดรวมทั้งรัชก็คือผู้ที่นำดนตรีบลูส์มาเสนอให้โลกได้รับรู้

รัชยังได้ทำงานกับนักดนตรีเยี่ยมๆ มากมาย อาทิ ไอค์ เทอร์เนอร์, บิก วอลเตอร์ ฮอร์ตัน, ลิตเติล วอลเตอร์ และลิตเติล บราเธอร์ มอนต์โกเมอรี แล้วก็มีเพลงดังๆ อย่าง “My Love Will Never Die”, “All Your Love (I Miss Loving)” ที่ถูกจอห์น มายอลล์เอาไปคัฟเวอร์ และ “Double Trouble” ซึ่งชื่อเพลงถูกสตีวี เรย์ วอห์น เอาไปตั้งเป็นชื่อวงของตัวเอง พอคอบรา เรคอร์ดส์ล้มละลาย รัชไปออกซิงเกิลกับเชสส์ 2 เพลงแล้วย้ายไปอยู่กับดุค เรคอร์ดส์ ตอนต้นยุค 60 แต่ก็ไม่มีอะไรเป็นชิ้นเป็นอัน จนปี 1969 อัลบัมแรกของเขา Mourning In the Morning ก็เสร็จออกมาให้ฟังกัน

รัชยังเป็นกุญแจของการสร้างเวสต์ ไซด์ ซาวนด์สำหรับวงการเพลงบลูส์ชิคาโกช่วงยุค 50 และ 60 ด้วยการทำให้เพลงบลูส์เทรดิชันมีความทันสมัยมากขึ้น จากซาวนด์ที่ละเอียดและมีความเป็นแจ๊ซซ์กว่าเดิม “เขาคือหนึ่งในกีตาร์ฮีโรเพลงบลูส์ผู้ยิ่งใหญ่คนท้ายๆ เขาเป็นเทพแห่งเสียงกีตาร์ไฟฟ้า” เกร็กก์ ปาร์เกอร์ ซีอีโอและผู้ก่อตั้งพิพิธภัณฑ์เพลงบลูส์ชิคาโกกล่าว

รัชเป็นคนที่ชอบเล่นสดต่อหน้าผู้ชม ไม่ว่าจะเป็นในคลับเล็กๆ แถบเวสต์ ไซด์ ของชิคาโกไปจนถึงเวทีคอนเสิร์ตใหญ่ๆ ในยุโรปหรือญี่ปุ่น “เขาคือราชันย์แห่งเนินเขา (หมายถึงเป็นคนที่ประสบความสำเร็จ/เก่งเหนือคนอื่นๆ) ในชิคาโจากปลายยุค 50 ไปจนถึง 70 และกระทั่งในยุค 80 เขาก็ยังคงเดินสายเล่นสด” ริค เบทส์ ผู้จัดการของรัชเผย แต่ถึงจะทำงานหนัก รัชก็ไม่ค่อยเป็นที่รู้จักในระดับชาติ หรือระดับนานาชาติมากนัก ส่วนหนึ่งก็เพราะว่า เขาไม่ใช่คนที่ชอบโปรโมตตัวเอง “เขาชอบออกไปข้างนอก แล้วก็เล่นดนตรี จากนั้นก็กลับมานอนที่เตียง” เบทส์เล่า “เขาไม่ใช่พวกนักธุรกิจการแสดง” แถมการทำอัลบัมก็มักจะถูกปฏิเสธหรือดองจากค่ายเพลง อย่าง แคพิตอล เรคอร์ดส์ เคยปฏิเสธจะออกอัลบัม Right Place, Wrong Time ให้รัช จนปี 1976 ห้าปีหลังอัลบัมเสร็จสมบูรณ์ ทางบูลล์ฟร็อก เรคอร์ดส์ถึงได้สิทธิ์วางจำหน่าย

ในปี 1984 รัชถูกจารึกชื่อเข้าสู่หอประกาศเกียรติคุณสถาบันดนตรีบลูส์ รวมทั้งเคยคว้ารางวัลแกรมมีในสาขา Best Traditional Blues Album จากอัลบัม “Any Place I’m Going” เมื่อปี 1996ซึ่งถือเป็นอัลบัมเต็มๆ ชุดสุดท้ายของเขา ที่ต่อจากนั้นก็มีเพียงการเพลงยกย่องศิลปินอื่นๆ และออกทัวร์จนกระทั่งปัญหาสุขภาพทำให้เขาต้องหยุดเดินทาง โดยหนึ่งในเหตุการณ์สำคัญช่วงท้ายๆ ชีวิตของเขาก็คือ การขึ้นเวทีในงานเทศกาลเพลงบลูส์ชิคาโกเมื่อปี 2016 และได้รับการยกย่องจากสภาเมืองชิคาโก

โดย นพปฎล พลศิลป์ เรื่อง โอติส รัช มือกีตาร์บลูส์ จากชิคาโกผู้จากไป คอลัมน์ ดนตรีมีเหตุ หนังสือพิมพ์ไทยโพสท์ วันที่ 4 ตุลาคม 2561

ติดตามอ่านเรื่องราว ข่าวสาร ชมตัวอย่าง ชมคลิป ชม MV อ่านวิจารณ์หนังและเพลง ได้ด้วยการกดไลค์เพจสะเด่าส์ ได้ที่นี่

&nbsp