ไอทูนส์ เรดิโอ อาวุธใหม่ของแอปเปิล

สัปดาห์ที่แล้วพูดคุยกันถึงเรื่องของ ไอเรดิโอ ซึ่งจะมาเป็นบริการใหม่ใต้ต้นแอปเปิล ที่มีข่าวจะเปิดในงานแนะนำตัวผลิตภัณฑ์ใหม่ของแอปเปิล เมื่อ 10 มิถุยายนที่ผ่านมา ซึ่งในท้ายที่สุด เจ้าไอเรดิโอ ซึ่งเป็นชื่อชั่วคราวที่เรียกกันมาตลอด ก็ได้ชื่ออย่างเป็นทางการว่า ไอทูนส์ เรดิโอ

โดยโซนี่ มิวสิค เป็นสังกัดเพลงยักษ์สังกัดสุดท้ายที่เซ็นสัญญากับแอปเปิล ซึ่งเป็นการปิดดีลได้แบบเฉียดฉิว ว่ากันว่าทางโซนี่จะได้ส่วนแบ่งจากค่าโฆษณาในไอทูนส์ เรดิโอที่ 10% ซึ่งเท่าๆ กับที่ทางวอร์เนอร์ มิวสิค/ วอร์เนอร์ แชพเพิลได้รับ แต่มากกว่าที่ได้จากแพนดอร่าถึง 2 เท่า ส่วนยูนิเวอร์แซลที่เซ็นสัญญาไปตั้งแต่เดือนพฤษภาคม ได้เงินจากค่าธรรมเนียม รวมไปถึงค่าลิขสิทธิ์ ที่น่าจะอยู่ราวๆ 12.5 เซ็นท์สต่อ 100 เพลงที่ถูกเปิดแบบสตรีมมิง รวมไปถึงส่วนแบ่งจากค่าโฆษณา และการันตีรายได้ขั้นต่ำในช่วง 2-3 ปีของสัญญา

เอ็ดดี้ คิว รองประธานอาวุโสของแอปเปิล ย้ำว่า ไอทูนส์ เรดิโอ เป็น “บริการฟังเพลงที่ดีที่สุด เท่าที่เราเคยทำมา” แต่รูปแบบการใช้งานนั้น ถูกมองว่าคล้ายกับคู่แข่งอย่าง แพนดอร่า ไม่ว่าจะเป็นการจัดกลุ่มสถานีแยกตามแนวเพลง, การจัดรายชื่อเพลงโดยผู้ใช้บริการ รวมไปถึงการฟังแบบปลอดโฆษณา แต่อาราม ซินน์ไรช์ นักวิเคราะห์วงการเพลงดิจิตอลมอง ไอทูนส์ เรดิโอว่า “ไม่ใช่สิ่งที่ตลาดอยากจะตั้งข้อสงสัย เพราะตลาดตอนนี้ ไม่ได้มีแค่ แพนดอร่า กับสปอติฟาย หากยังมี ไอฮาร์ทเรดิโอ ที่อยู่ในอุปกรณ์พกพารุ่นต่างๆ อีก ที่ทำงานได้ดีอยู่แล้ว” ที่น่าสนใจก็คือ “นี่คือการวางเดิมพันของแอปเปิล เพื่อนำเม็ดเงินจากโฆษณามาสู่เพลงดิจิตอล ซึ่งมีความเป็นไปได้ว่าจะสูงถึงหลายๆ พันล้านเหรียญ”

อย่างที่บอกไว้เมื่อสัปดาห์ก่อน แอปเปิลไม่เปิดให้บริการฟังเพลงแบบสตรีมมิ่งตั้งแต่แรกๆ เนื่องจาก สตีฟ จ็อบส์ไม่ได้ให้ความสนใจ ทำให้ผู้ให้บริการรายอื่นๆ อย่าง สปอติฟาย, อาร์อีโอ และสแลคเกอร์ ไปจนถึงกูเกิล หรือ บีทส์ บาย ด.ร. เดรครองตลาดเอาไว้ได้ งานนี้ถือว่าแอปเปิลได้สร้างการแข่งขันที่ดูน่าท้าทายมากขึ้นขึ้นมา เพราะพวกเขาจะขายเพลงให้กับคนฟังเพลงได้ในบริการเดียวกัน

“พวกเขาสร้างไอทูนส์ด้วยวิธีการที่น่าสนใจ ใช้สถานีวิทยุเพลงฮิตติดชาร์ท กับร้านขายแผ่นเสียงเป็นแม่แบบ แล้วทำขึ้นใหม่ในรูปแบบที่ลงตัวกับอินเตอร์เน็ท” การเจรจาระหว่างแอปเปิลและสังกัดแผ่นเสียงใหญ่นั้น ใช้เวลาถึงเกือบๆ 9 เดือน สำหรับค่าลิขสิทธิ์นั้น ไม่มีการเปิดเผยเป็นตัวเลขออกมา แต่ทางวงในของค่ายเพลงบอกว่า “เราแน่ใจว่าเราได้สถานภาพทางธุรกิจที่เหมาะสม” โดยค่ายเพลงต่างๆ ได้เงินราวๆ 4% จากรายได้ของจากแพนดอร่า แต่จะได้มากขึ้นกว่า 2 เท่า ขณะที่บางแหล่งก็เผยว่า บรรดาบริษัทดูแลลิขสิทธิ์เพลงใหญ่ๆ จะได้เงินจากค่าโฆษณาโดยรวมๆ ของไอทูนส์ เรดิโอ ถึง 10% “เรามองว่านี่เป็นการเซ็นสัญญาเริ่มต้น”

แพนดอร่าที่เปิดให้บริการมาแล้ว 13 ปี มีลูกค้าลงทะเบียนถึง 200 ล้านคน พูดถึงไอทูนส์ เรดิโอว่า “วิวัฒนาการที่ไอทูนส์นำเสนอมานั้น อยู่ในระดับมาตรฐานของผู้ให้บริการฟังเพลงสตรีมมิ่งทั่วๆ ไป”

สำหรับการเติบโตของแพนดอร่าในช่วงที่ผ่านมา วงการเพลงมองว่าพวกเขาไม่ค่อยทุ่มเทให้กับการสร้างรายได้มากขึ้นสักเท่าไหร่ ไม่มีทั้งการขายดาวน์โหลด หรือพยายามให้มีลูกค้าลงทะเบียนมากขึ้น หรือขายโฆษณาให้มากกว่าเดิม การมาถึงของไอทูนส์ เรดิโอ ที่จะพ่วงกับระบบปฏิบัติการไอโอเอส 7 ก็จะบีบแพนดอร่าให้เร่งพัฒนาตัวเองไปด้วย “ผมรักแพนดอร่านะ นี่คือผู้บุกเบิก ระบบของพวกเขาก็ทำงานได้ดี แต่พวกเขาครองตลาดมานานและไม่มีความก้าวหน้าอะไรให้เห็นเลย ในแง่ของการทำให้บริการของพวกเขามีความคล่องตัวมากขึ้น การมีแอปเปิลที่กำลังจะเข้ามาเขี่ยแพนดอร่า ทำให้หลายๆ อย่างดีขึ้น” ซินน์ไรช์กล่าว

สำหรับบ้านเรา คงต้องรอกันอีกหลายพัก กว่าจะได้ใช้ เพราะไอทูนส์ เรดิโอ จะเปิดให้บริการเฉพาะในสหรัอเมริกาก่อน

จากเรื่อง ไอทูนส์ เรดิโอ อาวุธใหม่ของแอปเปิล คอลัมน์ ดนตรีมีเหตุ โดย นพปฎล พลศิลป์ หนังสือพิมพ์ ไทยโพสท์ วันที่ 19 มิถุนายน 2556