เล่าสู่กันฟัง อิทธิพลดนตรี และมุมมองต่อยาเสพติดของ ระวี ชังการ์

ย้อนกลับไปเมื่อวันที่ 11 ธันวาคม 2555 ที่ผ่านมา โลกและวงการเพลงก็สูญเสียระวี ชังการ์ ศิลปินที่ได้ชื่อว่าเป็น กอดฟาเธอร์แห่งวงการเพลงเวิร์ลด์ มิวสิค เป็นปรมาจารย์ในการเล่นซีตาร์ เป็นหนึ่งในศิลปินรุ่นบุกเบิกที่ทำให้ดนตรีอินเดียได้รับความนิยมในช่วงยุค 60 และมีอิทธิพลทางดนตรีต่อวัฒนธรรมแบบฮิปปี้ และศิลปินอย่างเดอะ บีเทิลส์ หรือ เดอะ เกรทฟูล เดด ไปจนถึงจอห์น โคลเทรน

ชังการ์จากไปด้วยวัย 92 ปี ที่โรงพยาบาลซาน ดีเอโก ที่เพิ่งเข้ารับการรักษาได้เพียง 1 สัปดาห์หลังมีปัญหาเกี่ยวกับการหายใจ

ชังการ์หัดเล่นเครื่องดนตรีพื้นบ้านอินเดียตั้งแต่เด็ก พอถึงยุค 50 เขาก็เปิดแสดงนอกประเทศ นำดนตรีพื้นบ้านอินเดียไปให้โลกได้รู้จัก และได้ศิลปินมากมายเป็นลูกศิษย์ หนึ่งในนั้นก็คือ จอร์จ แฮร์ริสัน ซึ่งรู้จักกับชังการ์ในปี 1966 และต่อมากลายเป็นผู้เชี่ยวชาญการเล่นซีตาร์ ได้เล่นบันทึกเสียงไว้ในเพลง Within You Without You จากอัลบั้ม Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band

“ตอนจอร์จเป็นนักเรียนของผม ผมได้คนฟังกลุ่มใหม่ๆ เป็นพวกคนหนุ่มคนสาว” ชังการ์ พูดไว้ในการให้สัมภาษณ์เมื่อปี 1997 และ “พวกเขาไหลบ่ามาเหมือนสายน้ำ เพราะทุกอย่างเกิดไปพร้อมๆ กับการเคลื่อนไหวของวัฒนธรรมฮิปปี้ และความสนใจในวัฒนธรรมอินเดียน โชคไม่ดีที่มันไปพัวพันกับเรื่องยาเสพติด และเรื่องเซ็กส์ ตอนนั้นผมเหมือนร็อคสตาร์ ผมไม่เคยบอกใครว่า อย่าเล่นยาหรือว่าอย่าดื่มเหล้า แต่การเอายามาเกี่ยวข้องกับดนตรี วัฒนธรรมของเราเป็นสิ่งที่ผมสู้มาตลอด ผมบอกพวกเขาให้มาโดยไม่ต้องเมายา ย้ำว่าให้โอกาสฉันพานายเคลิ้มไปกับดนตรีเถอะ ซึ่งมันทำได้ ผมคิดว่าเป็นเรื่องดี ที่ผมยืนหยัดเพื่อสิ่งนี้มาตลอด และนั่นคือเหตุผลที่ว่า ทำไมวันนี้ ผมจึงยังอยู่ตรงนี้”

ชังการ์ ยังเป็นอาจารย์ให้กับศิลปินแจ็ซซ์ อย่าง จอห์น โคลเทรน ซึ่งได้รับอิทธิพลจากเขาอย่างมากจนกระทั่งตั้งชื่อลูกชายตัวเองว่า ระวี

ในช่วงที่ได้รับความนิยม ชังการ์ได้เล่นในเทศกาลดนตรี มอนเทอเรย์ ป็อป ปี 1967 และวูดสต็อคในอีกสองปีต่อมา ปี 1971 ชังการ์กับแฮร์ริสันจัดคอนเสิร์ตเพื่อบังคลาเทศ หาเงินให้ผู้อพยพที่หนีมาอินเดีย ซึ่งกลายเป็นแม่แบบให้กับการจัดคอนสิร์ทการกุศลอย่าง ไลฟ์ เอด ในเวลาต่อมา

ชังการ์ได้รับรางวัลแกรมมี่ 3 รางวัล และในปี 2000 เขายังออกทัวร์ร่วมกับลูกสาว อนุชกา ซึ่งก็เป็นนักเล่นซีตาร์เช่นกัน ขณะที่ลูกสาวคนสำคัญอีกคน ที่ไม่ค่อยสนิทสนมกันนักก็คือ นอราห์ โจนส์

โดย นพปฎล พลศิลป์ จากคอลัมน์ ดนตรีมีเหตุ หนังสือพิมพ์ไทยโพสท์ ฉบับวันที่ 26 ธันวาคม 2555