FEATURESMovie FeaturesMusic Features

เรื่องราวของ Bohemian Rhapsody เพลงนี้พูดถึงอะไร

“มันเป็นเรื่องเกี่ยวกับอะไรบนโลกนี้เนี่ย? อะไรคือ สคารามูช? กาลิเลโอล่ะ? บีลเซบับคืออะไร? ไหนจะอิสบิลลาห์หรือว่าบิสสิเนสส์?” เรย์ ฟอสเตอร์ ผู้บริหารค่ายเพลง ในหนัง Bohemian Rhapsody ถามถึงเพลงที่กลายมาเป็นชื่อหนังในทุกวันนี้
“บิสมิลเลาะห์” เฟร็ดดี เมอร์คิวรีตอบ

แน่นอนว่า กับการได้ฟังเพลงนี้เป็นครั้งแรก หากตัดเรื่องท่วงทำนองดนตรี การเรียบเรียงที่หวือหวาน่าสนใจไป หลายๆ คนคงตั้งคำถามว่า เพลงนี้พูดถึงเรื่องอะไร? หรือมันเกี่ยวข้องกับอะไร?

เมอร์คิวรีปฏิเสธที่จะอธิบายเรื่องราวของเพลง โดยพูดแค่มันเป็นเรื่องของความสัมพันธ์ ทางวงก็พยายามปกป้องความลับของเพลงมาจนถึงทุกวันนี้ ถึงกระนั้นไบรอัน เมย์ก็สนับสนุนความคิดที่ว่า เพลงนี้พาดพิงถึงความเจ็บปวดส่วนตัวของเมอร์คิวรี เขาบอกว่า “เฟร็ดดีเป็นคนที่มีความซับซ้อน ฉากหน้าอาจดูทะลึ่งหรือสนุกสนาน แต่เขาปกปิดความไม่มั่นใจในตัวเองและปัญหาที่เข้ามาในชีวิตด้วยการทำตัวแบบเด็กๆ เฟร็ดดีไม่เคยอธิบายเนื้อร้องเพลงนี้ แต่ผมคิดว่าเขาใส่ตัวเองเข้ามาในเพลงเยอะมาก” และอย่าลืมว่า เฟร็ดดีแต่งเพลงนี้ทั้งหมด มีทุกอย่างอยู่ในหัวเรียบร้อยตอนเข้าห้องอัด ซึ่งวงก็เห็นพ้องกันว่า แก่นของเนื้อเพลงนี้เป็นประเด็นส่วนตัวของผู้แต่ง ในหนังสารคดีสามตอนจบทางบีบีซี ที่ว่าด้วยการทำเพลง “Bohemian Rhapsody” โรเจอร์ เทย์เลอร์ บอกว่า ความหมายที่แท้จริงของเพลง ก็คือ “การอธิบายตัวตนออกมาแบบกลางๆ แล้วก็มีส่วนที่ฟังดูไร้สาระในช่วงกลางๆ เพลง”

ที่แน่ๆ หลายๆ คำในเพลงปรากฏในคำภีร์อัลกุระอ่าน เช่น บิสมิลเลาะห์ (Bismillah) ซึ่งหากแปลตรงๆ ตัว จะหมายความว่า ‘ในนามของอัลเลาะห์’ ส่วน สคารามูช (Scaramouch) ก็หมายถึง ‘ตัวละครแบนๆ ที่มีลักษณะเฉพาะตัว จำพวกคนโง่ที่ชอบคุยโว’ และ บีลเซบับ (Beelzebub) ก็เป็นหนึ่งในคำที่ใช้เรียกปีศาจ แล้วหากย้อนดูถึงครอบครัวของเมอร์คิวรี ที่พ่อ-แม่นับถือศาสนาโซโรอัสเทอร์ ซึ่งมีคำภาษาอารบิคเหล่านี้อยู่ในคำสอน โดยถิ่นฐานดั้งเดิมของพวกเขาอยู่ที่แซนซิบาร์ แต่ถูกรัฐบาลบีบด้วยการก่อกวนอย่างหนักตอนปี 1964 เลยอพยพมาอยู่ที่อังกฤษ

ตอนควีนออกอัลบัม Greatest Hits ในอิหร่าน ที่ปกด้านในมีการแปลและอธิบายเนื้อเพลงเอาไว้ด้วย โดยบอกว่า “Bohemian Rhapsody” เป็นเพลงเกี่ยวกับชายหนุ่มคนหนึ่ง ที่ฆ่าคนโดยอุบัติเหตุ และไม่ต่างไปจากเฟาสท์ เขาขายวิญญาณตัวเองให้ซาตาน ในคืนก่อนจะถูกประหารเขาร่ำร้องหาพระเจ้า โดยพูดว่า “บิสมิลเลาะห์” และด้วยความช่วยเหลือของปวงเทพยดา ทำให้เขาสามารถเรียกวิญญาณคืนจากชาตาน (Shaitan – ปีศาจร้ายในศาสนาอิสลาม) สำเร็จ

อีกคำอธิบายเกี่ยวกับเพลงนี้บอกว่า “Bohemian Rhapsody” ไม่ได้เกี่ยวกับวัยเด็กของเฟร็ดดี แต่เป็นเรื่องทางเพศของเขา โดยตอนนั้นความสัมพันธ์ของเมอร์คิวรีกับแมรี ออสตินอยู่ในสภาพแตกร้าวหลังคบกันมา 7 ปี และเขาก็เริ่มคบหากับผู้ชายคนแรกในปีที่แต่งเพลงนี้ ซึ่งคนที่พูดถึงเรื่องนี้ก็คือ เลสลีย์-แอนน์ โจนส์ ผู้เขียนหนังสืออัตชีวประวัติของเมอร์คิวรี เธอบอกว่าเพลงนี้แสดงให้เห็นถึงสถานภาพทางอารมณ์ของเมอร์คิวรีในตอนนั้น “เขาใช้ชีวิตอยู่กับแมรี (Mamma ในเพลงคือพระแม่มารีที่ชื่อพ้องกับแมรี) และอยากจะแยกทาง (Mamma Mia let me go)”

เธอเคยถามเมอร์คิวรีในปี 1986 ถึงความหมายของเพลง แต่เขาก็ไม่ตอบมาตรงๆ และมักพูดจาคลุมเครือเสมอๆ แต่อย่างน้อยก็ยอมรับว่า มันเกี่ยวกับ “ความสัมพันธ์” โดยครอบครัวของเขาไม่ยอมรับเรื่องโฮโมเซ็กฌวล และเขาก็พยายามปกปิดเรื่องเพศของเขากับครอบครัว เพื่อไม่ให้กระทบจิตใจพวกเขา หลังเมอร์คิวรีเสียชีวิต โจนส์ใช้เวลากับจิม ฮัตตัน คู่รักของเขา ซึ่งบอกว่าเพลงนี้ เป็นการสารภาพของเมอร์คิวรีว่าตัวเองเป็นเกย์ และทิม ไรซ์ เพื่อนสนิทของเมอร์คิวรีก็เห็นด้วย แถมยังวิเคราะห์เนื้อหาบางส่วนในเพลงเพื่อสนับสนุนความคิดนี้

“Mama, I just killed a man” เขาฆ่าเฟร็ดดีคนเดิม ภาพลักษ์ก่อนหน้าที่พยายามเป็น และ “Put a gun against his head, pulled my trigger, now he’s dead” เขาตาย ผู้ชายทั้งแท่งที่เขาเกิดมาตายไปแล้ว เขาเป็นคนฆ่าทิ้ง และตอนนี้เขาเป็นคนที่พยายามใชีชีวิตในฐานะเฟร็ดดีคนใหม่ ส่วน “I see a little silhouetto of a man” เขายังคงถูกหลอกหลอนโดยสิ่งที่ทำลงไปและสิ่งที่เป็น

ชีลา ไวทลีย์ นักวิชาการด้านดนตรีบอกว่า “ชื่อเพลงเป็นการกระตุ้นแนวคิดดนตรีร็อคร่วมสมัยที่แข็งแรงมาก มีเรื่องความเชื่อในโลกของศิลปินแบบโบฮีเมียน กับบทกวีที่ตอกย้ำความโรแมนติกของดนตรีอาร์ตร็อค” เมื่อพูดถึงแนวคิดแบบศิลปินโบฮีเมียน จูดิธ เพไรโน นักวิจัยเรื่องดนตรีร็อคและดนตรียุคกลางบอกว่า “เมอร์คิวรี ตั้งใจให้เพลงนี้เป็นโอเปราแบบหลอกๆ เป็นเพลงที่อยู่นอกเหนือขอบเขตของเพลงร็อคทั่วๆ ไป ด้วยตรรกะของดนตรีโอเปรา ไม่ว่าจะเป็นคอรัสที่มาแบบหลายๆ แทร็ค หนาๆ สลับกับดนตรีที่คล้ายๆ ท่อนโซโล อารมณ์ในเพลงก็รุนแรง พล็อตก็สับสนวุ่นวาย”

บางคนก็อ้างไปถึงนิยายเรื่อง The Stranger ของอัลแบร์ คามูส์ ที่ว่าด้วยคำสารภาพของเด็กหนุ่มคนหนึ่ง ที่กลายเป็นฆาตกรโดยไม่ได้ตั้งใจ และมีการทำพิธีทางศาสนาก่อนถูกประหาร ซึ่งอาจเป็นแรงบันดาลใจให้เมอร์คิวรี บางคนก็เชื่อว่าเนื้อเพลงถูกแต่งขึ้นโดยไม่มีความหมายอะไร แค่เพื่อให้เจ้ากับดนตรีเท่านั้น เคนนี เอเวอเร็ทท์ นักแสดงตลกชาวอังกฤษอ้างว่า เมอร์คิวรีเคยบอกว่า เนื้อเพลงนี้จริงๆ แล้ว เป็น “การร่ายคำไปเรื่อยๆ ไม่มีแก่นสารอะไร”

เป็นไปได้ว่าจะไม่มีใครล่วงรู้ว่า ความหมายของเพลงนี้คืออะไร เมื่อเมอร์คิวรีปิดปากเงียบมาตลอด และวงก็ไม่ยอมเปิดเผยอะไรออกมา “มันเป็นหนึ่งในหลายๆ เพลงที่มีความเป็นเรื่องเพ้อฝัน ผมว่าเราควรจะฟังมันแล้วคิด จากนั้นใช้ใจของตัวเองคิดว่ามันพูดอะไรกับเรา” เมอร์คิวรีบอก ทางวงก็คิดเหมือนๆ กัน ให้คนฟังตีความเพลงด้วยตัวเอง มากกว่าจะไปกะเกณฑ์ว่าเพลงนี้หมายถึงอะไร เมย์ย้ำว่าวงตกลงที่จะเก็บความหมายของเพลงนี้เอาไว้เพื่อเป็นการแสดงความเคารพต่อเมอร์คิวรี เขาบอกเอาไว้ในดีวีดี Queen Videos Greatest Hits ว่า

“Bohemian Rhapsody เกี่ยวกับอะไรเหรอ? เอ่อ… ผมไม่คิดว่าเรารู้นะ และถ้าผมรู้ ก็ไม่ควรจะบอกใคร เพราะผมคงไม่บอกคนอื่นๆ ว่าเพลงของผมเป็นเรื่องอะไร ผมว่ามันจะกลายเป็นการทำลายเพลง เพราะสิ่งที่ดีที่สุดที่เกิดขึ้นกับเพลงเยี่ยมๆ ทั้งหลายก็คือ คุณต้องเชื่อมมันกับประสบการณ์ส่วนตัวที่เกิดขึ้นในชีวิตของตัวเอง ผมคิดว่าเฟร็ดดีต่อสู้กับปัญหาในชีวิตของเขามายาวนาน ซึ่งเขาอาจตัดสินใจเอาเรื่องของตัวเองใส่เข้ามาในเพลง เขาเป็นพวกที่ชอบหาอะไรฟื้นฟูตัวเองเสมอๆ แหละ แต่ผมไม่คิดว่า ด้วยความคิดแบบนั้นในตอนนั้น มันเป็นเรื่องดีที่จะบอกอะไรออกมา จริงๆ แล้วควรเป็นการตัดสินใจของเขาในเวลาต่อมา ผมคิดว่าการทิ้งมันไว้พร้อมเครื่องหมายคำถามในอากาศ คือสิ่งที่ดีที่สุด”

“เนื้อเพลงที่แล้วแต่โชคชะตาของแต่ละคนจะพาไป ทำให้เรื่องราวในเพลงนี้แตกต่างกันมากมาย” เดอะ นิว ยอร์ค ไทม์ส ว่าเอาไว้

และความหมายของเพลง “Bohemian Rhapsody” ของคุณล่ะคืออะไร?

โดย นพปฎล พลศิลป์ เรื่อง ว่าด้วยเรื่องราวของ Bohemian Rhapsody คอลัมน์ หรรษา วันจันทร์ – HAPPY MONDAY หนังสือพิมพ์ ไทยโพสท์ วันที่ 12 พฤศจิกายน 2561

ติดตามอ่านเรื่องราว ข่าวสาร ชมตัวอย่าง ชมคลิป ชม MV อ่านวิจารณ์หนังและเพลง ได้ด้วยการกดไลค์เพจสะเด่าส์ ได้ที่นี่
 

What is your reaction?

Excited
0
Happy
0
In Love
0
Not Sure
1
Silly
0
Sadaos
พบข่าวสารจากวงการหนัง-เพลง ภาพสวยของดาราสาว, วิจารณ์-แนะนำ งานเพลง, ภาพยนตร์ และรับสั่งซื้อ CD/ DVD ทั้งในและต่างประเทศ. Sadaos Is entertainment news page and online shop for people who love movie and music. We sell many entertainment items like used and new DVD, CD, postcards, accessory, souvenirs.

You may also like

More in:FEATURES

Comments are closed.