เมื่อดนตรีจากไป อาลัยถึงบัดดี ฮอลลี, ริทชี วาเลนส์ และเดอะ บิก ป็อปเปอร์ โศกนาฏกรรมดนตรีร็อคครั้งแรก

“I can’t remember if I cried/ When I read about his widowed bride/ Something touched me deep inside/ The day the music died”

เนื้อร้องท่อนหนึ่งในเพลง American Pie ของดอน แม็คลีน ว่าเอาไว้ หลายๆ คนอาจจะตั้งข้อสงสัยตามมาถึงประโยคสุดท้าย “วันที่ดนตรีจากไป” ว่าแม็คลีนกำลังพูดถึงอะไร คำตอบก็คือเหตุการณ์เครื่องบินตกที่ทะเลสาปเคลียร์ ในไอโอวา เมื่อ 3 กุมภาพันธ์ 1959 ที่คร่าชีวิตศิลปินร็อคแอนด์โรลล์ยุคแรก บัดดี ฮอลลี, ริทชี วาเลนส์, เดอะ บิก ป็อปเปอร์ (หรือเจ.พี. ริชาร์ดสัน) ซึ่งเป็นโศกนาฏกรรมทางดนตรีร็อค ที่ผ่านมาถึงตอนนี้ 6 ทศวรรษแล้ว

ศิลปินชื่อดังทั้งสามราย และวง Dion and the Belmonts ได้รวมตัวกันตระเวณเล่นคอนเสิร์ต the Winter Dance Party ใน 24 เมืองทางแถวตะวันตกตอนกลาง แต่จู่ๆ ระบบทำความร้อนของรถบัสที่ใช้ในการออกทัวร์เกิดเสีย ทำให้นักดนตรีบางคนถึงกับล้มป่วย เช่น คาร์ล บันช์ มือกลองของบัดดี ฮอลลี ต้องเข้าโรงพยาบาลเพราะเนื้อเยื่อถูกทำลายจากอากาศหนาวเย็น ตอนที่พวกเขามาถึงทะเลสาปเคลียร์ในวันที่ 2 กุมภาพันธ์ การทัวร์ก็ผ่านมาได้สัปดาห์ครึ่งแล้ว หลังจบโชว์ ฮอลลีตัดสินใจเช่าเครื่องบินที่เมสัน ซิตี เพื่อบินไปฟาร์โก, นอร์ธ ดาโกตา ซึ่งพวกเขาจะได้โบนัสจากการมีเวลาเหลือพอที่จะซักเสื้อผ้า ที่ตั้งแต่เริ่มทัวร์มายังไม่มีการทำความสะอาดแต่อย่างใด

เครื่องบินบีชวูด โบนันซา สามารถบรรทุกผู้โดยสารได้แค่ 3 คน ฮอลลีกับสมาชิกวงของเขา แล้วก็เป็นนักบิน-โรเจอร์ ปีเตอร์สัน แต่แล้วมือเบสของฮอลลี เวย์ลอน เจนนิงส์ ที่กลายเป็นศิลปินเพลงคันทรีระดับตำนานในเวลาต่อมา สละที่นั่งให้กับริชาร์ดสันที่ไม่สบายแทน โดยเจนนิงส์เล่าในหนังสืออัตชีวประวัติของตัวเองว่า ฮอลลีแซวเขาว่า “เฮ้ย… ฉันหวังว่ารถบัสโกโรโกโสของนายจะเย็นจนน้ำแข็งจับ” และเจนนิงส์ก็สวนกลับไปว่า “เฮ้… งั้นฉันขอให้เครื่องสัปปะรังเคของนายตกละกัน”

มีเรื่องเล่าที่แย้งกันอยู่ถึงสาเหตุที่วาเลนส์กลายเป็นผู้โดยสารคนที่สาม ทอมมี ออลซัป มือกีตาร์ของฮอลลี อ้างว่าเพราะเขาแพ้เสี่ยงเหรียญให้วาเลนส์ในห้องแต่งตัว แต่ในปี 2010 ดิออน ดิมัคชี ที่ปิดปากเงียบถึงเรื่องคืนนั้นมา 51 ปีก็อ้างว่า เขาต่างหากไม่ใช่ออลซัปที่เป็นผู้โดยสารคนที่สาม เพราะเขาเป็นหนึ่งในศิลปินหลักของงาน แต่หลังชนะเสี่ยงเหรียญเขาต้องจ่ายค่าเดินทางอีก 36 เหรียญ ซึ่งพอๆ กับที่พ่อ-แม่เขาต้องจ่ายเป็นค่าเช่าอพาร์ตเมนต์ที่เขาโตมา เขาเลยยกที่นั่งให้วาเลนส์ บ็อบ เฮล ดีเจท้องถิ่นที่เป็นพิธีกรคอนเสิร์ตนี้ เห็นด้วยว่าเป็นเรื่องของออลซัปกับวาเลนส์ แต่เป็นเขาไม่ใช่ออลซัปที่เสี่ยงเหรียญ

เอาเป็นว่า ไม่ต้องนึกถึงรายละเอียดปลีกย่อย ราวๆ เที่ยงคืนห้าสิบห้าของวันที่ 3 กุมภาพันธ์ เครื่องขึ้นบินฝ่าพายุหิมะและสายลมแรงได้ไม่กี่ไมล์ก็ตกลงมาและทำให้ทั้งสี่คนเสียชีวิตในทันที

ผลการสืบสวนของทางการระบุว่า สภาพอากาศเป็นสาเหตุหลักของอุบัติเหตุที่เกิดขึ้น โดยปีเตอร์สันนักบินวัย 21 ปี ขาดประสบการณ์การบินในสภาพอากาศเลวร้ายแบบนี้ แถมยังอ่านค่าความสูงจากระดับน้ำทะเลของเครื่องที่แตกต่างจากเครื่องที่เขาฝึกผิด จนกลายเป็นการขับเครื่องบินดิ่งลงแทนที่จะเชิดหัวขึ้น

ในตอนนั้น มาเรีย เอเลนาที่แต่งงานกับฮอลลีได้แค่ 6 เดือน เพิ่งตั้งท้องได้สองสัปดาห์ หลังทราบข่าวได้แค่วันเดียวเธอก็แท้งลูกจากสภาวะจิตใจที่เลวร้าย

ในเดือนมีนาคม 1980 ชิ้นส่วนของเครื่องบินอื่นๆ ที่สูญหายไปยาวนานก็ถูกค้นพบ ส่วนแว่นกรอบดำสัญลักษณ์ของฮอลลีที่ตกอยู่ในหิมะที่เป็นแนวยาวนั้น หาเจอตั้งแต่หลังหิมะละลายในช่วงฤดูใบไม้ผลิของปี 1959 แต่ถูกนำไปไว้ที่สำนักงานนายอำเภอของเซอร์โร กอร์โด เคาน์ตี บรรจุอยู่ในซองกระดาษมะนิลาและเก็บไว้นานกว่า 21 ปี เมื่อมีการค้นพบก็ถูกส่งคืนให้กับภรรยาม่ายของฮอลลี และนำไปแสดงที่เดอะ บัดดี ฮอลลี เซนเตอร์ ที่ลับบ็อค, เท็กซัส บ้านเกิดของเขามาจนทุกวันนี้

และเรื่องนี้ก็ถูกเล่าขานต่อมา ในฐานะโศกนาฏกรรมครั้งแรกของวงการดนตรีร็อค

โดย นพปฎล พลศิลป์ เรื่อง เมื่อดนตรีจากไป อาลัยถึงบัดดี ฮอลลี, ริทชี วาเลนส์ และเดอะ บิก ป็อปเปอร์ โศกนาฏกรรมดนตรีร็อคครั้งแรก คอลัมน์ ดนตรีมีเหตุ หนังสือพิมพ์ไทยโพสท์ วันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2568