เมื่อถึงคราวแอปเปิล จะปิดไอทูนส์ สโตร์ เรื่องชัวร์ๆ หรือมั่วนิ่ม

เป็นเรื่องสำคัญของวงการเพลงขึ้นมาทีเดียว เมื่อ 11 พฤษภาคมที่ผ่านมา มีรายงานว่าแอปเปิลอาจจะยกเลิกการให้บริการขายเพลงแบบดิจิตอล ดาวน์โหลดผ่านทาง ไอทูนส์ มิวสิค สโตร์ ภายในเวลาอย่างน้อย 2 ปี ถึงแม้บริการขายเพลงแห่งนี้ จะทำเงินทำทองรวมทั่วโลกเป็นร้อยๆ ล้านเหรียญให้แอปเปิล แต่ก็ต้องหาทางกระตุ้นยอดขายที่ลดลงเรื่อยๆ ขณะที่รายได้จากการฟังเพลงแบบสตรีมมิงมีความมั่นคง แข็งแรงเพิ่มมากขึ้นตลอดหลายปีที่ผ่านไป

โดยรายงานที่ออกมายังระบุด้วยว่า แผนการยกเลิกการขายเพลงออนไลน์ ภายใน 2 ปี “ได้รับการพิจารณา และความสนใจอย่างจริงจัง” ภายในบริษัท

ทันทีที่รายงานเรื่องนี้เผยแพร่ออกมา ทางแอปเปิลก็ไม่ได้นิ่งนอนใจ ออกมาแสดงความเห็นเกี่ยวกับรายงานฉบับนี้แบบทันทีทันควัน ซึ่งไม่ใช่ปกติวิสัยของบริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่แห่งนี้เลย “คำตอบของเราในเรื่องนี้คือ ไม่เป็นความจริง เราไม่ได้กำลังจะปิดไอทูนส์ มิวสิค สโตร์ ตามที่เรื่องที่ว่าระบุไว้” ทอม นอยมาย์ร ผู้บริหารสื่อของแอปเปิลกล่าว โดยร้านค้าเพลงออนไลน์แห่งนี้ยังคงยืนหยัดอยู่ และจากที่แหล่งข่าวระบุ ยังเป็นส่วนสำคัญในแผนงานของแอปเปิลอีกด้วย “แน่นอนว่า คุณคงพอมองออกนะ พวกสังกัดเพลงน่ะ ไม่อยากฉีกพรมที่พวกเขายืนอยู่หรอก”

ถือว่าเป็นเรื่องสมเหตุสมผลกับการที่แอปเปิลออกมาบอกปัดรายงานที่ออกมา โดยยืนยันหนักแน่นชัดเจน จากองค์กรที่ปกติแล้วมักจะปล่อยให้เกิดข่าวลือไปเรื่อย โดยไม่มีแถลงการณ์ออกมาอย่างเป็นทางการ

แต่คำถามก็คือ แอปเปิลที่เพิ่งเปิดให้บริการฟังเพลงสตรีมมิง จะยังคงให้บริการดาวน์โหลดเพลง ซึ่งช่วยสร้างรายได้ให้กับอุตสาหกรรมดนตรีมานาน ต่อไปอีกนานแค่ไหน? ทางมาร์ค มัลลิแกน นักวิเคราะห์อุตสาหกรรมดนตรี ได้ออกมาทำนายว่า มันจะเกิดขึ้นแน่ๆ แม้ภายในช่วงเวลา 2 ปี อาจจะยังเป็นไปไม่ได้

“ตอนนี้มีคนจำนวนไม่น้อยยังจ่ายเงินให้การดาวน์โหลดเพลง ซึ่งมากกว่าให้บริการสตรีมมิง” มัลลิแกน ที่เป็นผู้เขียนนิยายเรื่อง Awakening: The Music Industry In the Digital Age ย้ำ แอปเปิลคงจะรอจนกระทั่ง คนกลุ่มนี้กลายเป็น “คนกลุ่มน้อย” เพื่อป้องกันการโดดเดี่ยวกลุ่มผู้ใช้งานจำนวนมากของตัวเอง

“แอปเปิลไม่น่าปิดร้านขายดาวน์โหลด หากรายได้จากตรงนี้ยังมีความหมาย” เขาย้ำ พร้อมกับทำนายว่า การปิดร้านดาวน์โหลดเพลง จะเกิดขึ้นภายใน 5 ปีโดยมีองค์ประกอบสนับสนุนที่จะทำให้เกิดเหตุการณ์ดังกล่าวต่อไปนี้

1. ความแตกต่างหลากหลายของคนฟังเพลง: มัลลิแกนได้ทำการค้นคว้าถึงจำนวนและประเภท ของคนที่ยังทำการดาวน์โหลดอัลบั้ม และพบว่ายากที่แอปเปิลจะถอดปลั้กการดาวน์โหลดเพลง จนกว่าผู้บริโภค มีเงื่อนไขในการฟังเพลงสตรีมมิงมากกว่า ราคามาตรฐาน 9.99 เหรียญต่อเดือน

นั่นก็เพราะว่า คนที่ฟังเพลงสตรีมมิงกับคนที่ซื้อเพลงดาวน์โหลดเป็นผู้บริโภคดนตรีที่แตกต่างกัน คนที่ดาวน์โหลดจะเป็นมากกว่าคนฟังเพลง ‘ทั่วๆ ไป’ คนที่ไม่ได้เห็นว่าเพลงมีค่าแค่ 9.99 เหรียญต่อเดือน และมักจะใช้เงินซื้อเฉพาะเพลงที่พวกเขาต้องการฟัง

“การที่ลูกค้าดาวน์โหลดสามารถเลือกได้ว่า พวกเขาจะจ่ายเงินตอนไหน, เมื่อไหร่, ซื้อซิงเกิลนี้หรืออัลบั้มนั้น หรืออัลบั้มโน้น” มัลลิแกน อธิบาย “มันให้ความรู้สึกยืดหยุ่น และเข้ากันกับลักษณะของคนฟังเพลงหลักๆ”

ขณะที่มีคนจำนวนหนึ่งยังอยู่ในกลุ่มนี้ ลูกค้าส่วนใหญ่ก็โยกไปใช้บริการสตรีมมิง ซึ่งเป็นลูกค้าที่หยุดการดาวน์โหลด โดยที่คนอีกกลุ่มยังไม่เปลี่ยนและยากที่จะจ่ายเงินเฉลี่ยเดือนละ 9.99 เหรียญต่อเดือน

นั่นคือเหตุผลที่ทำให้รายได้จากบริการสตรีมมิง ก้าวผ่านการดาวน์โหลดไปได้ในปี 2015 โดยสตรีมมิงทำรายได้ถึง 34.3% ขณะที่ดาวน์โหลดทำได้ 34% ขณะที่รายได้จากการขายดาวน์โหลดจากปี 2015 ถึง 2016 ตกถึง 10% คิดเป็นเงินถึง 2.3 พันล้านเหรียญ
(พรุ่งนี้มีต่อ)

จากเรื่อง อนาคตของร้านเพลงออนไลน์ ไอทูนส์ มิวสิค สโตร์ คอลัมน์ ดนตรีมีเหตุ โดย นพปฏล พลศิลป์ หนังสือพิมพ์ ไทยโพสท์ วันที่ 17 พฤษภาคม 2559