ศิลปินหน้าใหม่ ของบ้านเรา พวกเขาไปอยู่ที่ไหน?

มองย้อนไปในวงการเพลงไทยเมื่อปีที่ผ่านมา คำถามหนึ่งที่มักถูกหยิบมาถามกันก็คือ ในปี 2557เรามีเพลงฮิตใหม่ๆ ที่ฮิตกันจริงๆ จังๆ เด็กๆ ร้องกันได้ทั้งบ้านทั้งเมือง เดินไปไหนก็ได้ยินหรือเปล่า และยิ่งไปกว่านั้น เรามีศิลปินหน้าใหม่ที่แจ้งเกิดแบบคนทั้งประเทศรู้จักบ้างไหม

ถามง่าย แต่ตอบไม่ง่าย เพราะคิดกันจริงๆ แล้ว ปีที่ผ่านมา วงการเพลงไทย ไม่มีเพลงฮิตระเบิดระเบ้อออกมาเลย และในเวลาเดียวกัน ก็ไม่มีศิลปินหน้าใหม่ ที่แจ้งเกิดได้ในระดับซูเปอร์สตาร์ด้วยซ้ำ

ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าแปลกใจไม่น้อย เพราะหากเปิดดูรายการโทรทัศน์ จะพบว่าเรามีรายการประเภท ประกวดประชันความสามารถที่วัดกันด้วยการ “ร้องเพลง” มากมาย ทั้งใหญ่และเล็ก เวทีหนึ่งก็พอจะเห็นคนที่มีแววเป็นสิบ แต่ท้ายที่สุดก็แทบไม่มีใครที่แจ้งเกิด… ไม่ต้องถึงระดับซูเปอร์สตาร์ ขอแค่คนทั่วบ้านทั่วเมืองรู้จัก กลับไม่มีเลย

แล้วบรรดาผู้ชนะ ผู้เข้าประกวดที่มีแววทั้งหลายนั้น ไปอยู่ที่ไหน?

เพราะอะไรทำไมพวกเขาถึง ไม่สามารถแจ้งเกิดได้สำเร็จในวงการเพลง?

นี่คือคำถามที่น่าสนใจ

กับการเกิดขึ้นของศิลปินเพลงสักคนหนึ่ง แน่นอนว่า ต้องมีหลายๆ องค์ประกอบที่เกื้อหนุน ส่งกัน กับตัวบุคคลเอง ก็ต้องมีความสามารถ มีศักยภาพ และมี รัศมี หรือที่ฝรั่งเรียกว่า Charisma นั่นคือต้นทุนส่วนตัว แล้วก็ต้องเสริมด้วยเพลงที่ดี อาจจะแต่งเอง หรือมีคนแต่งให้ก็ไม่ผิด และปิดท้ายด้วยการทำงานในเรื่องการตลาดที่เหมาะสม

อย่างน้อยๆ ทั้งสามอย่างต้องเกื้อกูล หนุนส่งกัน แต่ที่สำคัญ สองอย่างแรกต้องได้ก่อน แต่ปรากฏว่า ในบ้านเรานั้น องค์ประกอบทั้งสามกลับดำเนินไปในแบบที่ไม่สมดุลย์ คนอาจจะได้ แต่เพลงไม่รอด หรือสองอย่างแรกผ่าน แต่การทำการตลาดไม่เวิร์คสำหรับโลก “ยุคนี้” ก็ไปไม่เป็นเหมือนกัน ด้วยความที่สมัยนี้ สื่อในการเสพย์ความบันเทิงมีหลากหลาย และไม่ได้มีแค่เพลง หนัง ละคร เหมือนอย่างที่เคยเป็น ทำให้การทำการตลาดสำหรับของที่มา “ครบ” แล้ว ก็ต้องมีการปรับเปลี่ยนรูปแบบไป

แต่บรรดาค่ายเพลงในบ้านเรา ยังคงโปรโมทศิลปิน งานเพลงในรูปแบบที่แตกต่างไปจากเดิมๆ ไม่มากนัก และหวังผลลัพธ์ในแบบที่เคยเป็น ปล่อยไปแล้วต้องกลับมาเป็นกอบเป็นกำ ซึ่งกับธุรกิจเพลงในยุคปัจจุบัน นี่คือยุคที่ต้องรู้จักรอ และกินยอดขาย เก็บเกี่ยวกับผลลัพธ์กันแบบน้ำซึมบ่อทราย มากกว่าจะไหลบ่าเป็นน้ำป่าในช่วงหน้าน้ำ ถึงเพลงจะได้ ศิลปินจะดี ก็ต้องให้เวลาทำงาน และการวางแผนต่างๆ ก็ต้องสอดรับกันอย่างมีจังหวะ เวลา

นอกจากจะทำการตลาดโดยไม่สอดคล้องกับภาวะธุรกิจเพลงในปัจจุบันแล้ว หลายๆ ครั้งสังกัดเพลงบ้านเรา ก็ “เพลย์ เซฟ” เกินไป ไม่ว่าจะเป็นการทำเพลงเป็นซิงเกิล ไม่ใช่อัลบั้ม ทำให้ตัวศิลปินไม่มีโอกาสที่สอง หรือสาม หรือหากซิงเกิลแรกขายไม่ดี ซิงเกิลใหม่ก็ปรับเปลี่ยนแนวเพลงไปจากที่เคยเป็น ทำให้การสานต่อของโอกาส และความต่อเนื่องในการนำเสนอตัวศิลปินไม่ชัดเจน จนกลายเป็นนักร้องที่ร้องเพลงได้ทุกแนว แต่ไม่มีทางไหนที่น่าจดจำ

และที่เพลย์เซฟแบบแย่ยิ่งกว่า บางคนยังถูกดอง หรือไม่ทำอะไรมากกว่าไปงานโชว์ตัว เมื่อต้นสังกัดนึกอยากจะเป็นโมเดลลิง หรือเอเยนต์ศิลปินมากกว่าบริษัททำ “เพลง”

แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะมีแต่มุมที่เห็นแค่แสงเทียน อย่างน้อยๆ หลายๆ ค่ายเพลง โดยเฉพาะสังกัดเล็กๆ ก็ยังตั้งหน้าตั้งตาทำงานต่อไป ถึงแม้การทำงานในสเกลเล็กๆ อาจจะไม่สามารถสร้างแรงกระเพื่อมได้มากนัก แต่การทำงานอย่างต่อเนื่อง และลงแรงอย่างจริงจัง ของทั้งต้นสังกัดและศิลปิน หากรอเวลาได้ พวกเขาก็อาจจะมีซูเปอร์สตาร์เป็นของตัวเอง และให้วงการเพลง

แม้ถึงตอนนั้น พวกเขาจะไม่ใช่ศิลปินใหม่แล้วก็ตามที

ศิลปินหน้าใหม่ เพลงไทยฮิตๆ เพลงใหม่ อยู่ที่ไหน? โดย นพปฎล พลศิลป์ คอลัมน์ ดนตรีมีเหตุ หนังสือพิมพ์ไทยโพสท์ วันที่ 8 มกราคม 2558