ความหมายในเพลง “Summer of ’69” ที่แยบยล ของไบรอัน อดัมส์ ซึ่งไม่ใช่เพลงหน้าร้อนของปี 69 อย่างที่เข้าใจกัน

มีเพลงไม่กี่เพลงที่สามารถเปิดฟังได้ในทุก ๆ โอกาส เปิดฟังขณะที่กำลังแลกเปลี่ยนความเห็นกันในยามเช้า, เปิดเวลากำลังเรียกเหงื่อในห้องออกกำกลังกาย หรือเปิดฟังขณะนั่งรถกลับบ้านหลังผ่านการทำงานอันเหนื่อยล้า มีเพลงหนึ่งในจำนวนนั้น ที่ยังกลายเป็นเพลงสำหรับหน้าร้อนที่สมบูรณ์แบบที่สุดเพลงหนึ่ง เพลงที่เหมาะกับการฟังในยามที่ค่ำคืนอันอบอุ่น หรืออบอ้าวกำลังคลี่ม่านลงมา หรือฟังในเวลาที่พระอาทิตย์กำลังอัสดง

เพลงนั้นคือเพลงที่เริ่มต้นด้วยริฟฟ์กีตาร์ที่โดดเด่น และเมื่อได้ยินก็สามารถพาเราย้อนกลับไปหาวันเวลาของหน้าร้อนในปี 1969 ได้ในทันที

“Summer of’ 69” เป็นซิงเกิลที่ 4 จากอัลบัมชุดที่ 4 ของหนุ่มแคนาเดียน ไบรอัน อดัมส์ ‘Reckless’ ที่ออกมาเมื่อปี 1984 ที่หลังถูกตัดเป็นซิงเกิลได้ไม่นาน “Summer of ‘69” ก็ไต่ขึ้นไปถึงอันดับ 5 บนชาร์ตเพลงฮิต Billboard Hot 100 ที่ยังเป็นการช่วยหนุนให้อัลบัม ‘Reckless’ ไปได้ถึงยอดสุดของชาร์ตอัลบัม Billboard 200 เมื่อเดือนสิงหาคม 1985 ในคราวเดียวกัน

หน้าหนาวของปี 1984 ชายสองคนนั่งอยู่ในห้องใต้ดิน ที่ถูกปรับเป็นสตูดิโอของบ้านแบบทาวน์เฮาส์หลังหนึ่งในแวนคูเวอร์ แต่งเพลงที่ไม่มีใครในพวกเขารู้สึกพอใจเป็นพิเศษ คนหนึ่งคือ จิม วัลแลนซ์​นักแต่งเพลงรับจ้าง ที่มีชื่อขึ้นมาจากการแต่งเพลงฮิตอย่างให้ศิลปินรุ่นใหญ่ อย่าง โจ ค็อกเกอร์ และ Kiss เขาเป็นเจ้าของสตูดิโอ ส่วนอีกคนคือคู่หูแต่งเพลงยุคแรก ๆ ของเขา และเป็นนักร้องในวงของพวกเขา ที่การร่วมงานของวัลแลนซ์จำกัดอยู่แค่ การทำงานในสตูดิโอ ชื่อของเขาคือ ไบรอัน อดัมส์

อดัมส์กับวัลแลนซ์ มีชื่อเสียงบ้างแล้วจากการแต่งเพลงฮิตอย่าง “Straight From The Heart”, “Cuts Like A Knife” และ “This Time” ในปี 1983 ซึ่งขึ้นไปถึงอันดับ 10, 15 และ 24 ในชาร์ตเพลงฮิตของสหรัฐอเมริกาตามลำดับ และตัวอัลบัม ‘Cuts Like A Knife’ ที่บรรจุเพลงเหล่านี้ ก็ไปได้ไกลถึงอันดับ 8 ส่วนอดัมส์ก็ได้รับการสนับสนุนจาก The Kinks และ Foreigner ด้วยการพาไปออกทัวร์ ซึ่งการออกทัวร์ในปีนั้นของอดัมส์สาหัสสากรรจ์มาก เมื่อต้องเดินทางถึง 283 วัน แต่ก็แลกมาด้วยชื่อเสียงที่เพิ่มขึ้นในสหรัฐอเมริกา และตอนนี้เขาก็กำลังต้องการเพลงฮิตจัด ๆ อีกสักเพลง เพลงที่เป็นเหมือนลายเซ็นในการเปิดประตูสู่สองฟากฝั่งของแอตแลนทิก เพลงสำคัญสำหรับอัลบัมใหม่ ‘Reckless’ แต่เขาไม่แน่ใจว่า “Summer Of ’69” คือเพลงที่ใช่

ในร่างแรกของเพลง คำว่า “summer of ’69” ปรากฏเพียงแค่หนเดียวในเพลง ขณะที่วลีว่า “Best Days of My Life” มีอยู่ในเพลงถึง 7 ครั้ง แต่ในร่างสุดท้าย มันก็ถูกแทนที่ด้วยคำว่า “Summer of ’69” และปรากฏให้เห็นในเพลงแค่สองหน

“ผมไม่คิดเลยว่ามันจะกลายเป็นงานคลาสสิก” อดัมส์ในวันนี้กล่าวยอมรับ “แรกเริ่มเลย เพลงนี้ถูกเรียกว่า ‘The Best Days Of My Life’ แต่เรามีความคิดว่าอยากจะแต่งเพลงที่เล่นกับหน้าร้อนอยู่เรื่อย ๆ แล้วในช่วงหนึ่งขณะที่กำลังทำเดโม ผมก็ใส่เนื้อร้องว่า ‘It was the summer of ’69’ เข้าไป แล้วมันก็ติดหูเลย ส่วนกีตาร์ในช่วงอินโทร นั่นคืออย่างเดียวที่ผมพอจะเล่นได้ มันเลยกลายเป็นอะไรง่าย ๆ แบบนั้น” ในเดโมแรกของเพลง ท่อนอินโทรเล่นด้วยกีตาร์ 12 สาย คล้าย ๆ กับช่วงกลางเพลง แต่พอเป็นเดโมฉบับที่สอง ก็เปลี่ยนเป็นกีตาร์ 6 สายแทน

ตอนหน้าร้อนปี ’69 ไบรอัน อดัมส์อายุแค่ 9 ขวบ กว่าเขาจะเป็นส่วนหนึ่งของวงดนตรีวงแรก Shock ก็ปี ’76 ซึ่งไม่ได้เข้ากับเนื้อร้องในเพลง ที่มีเรื่องวงดนตรีวัยรุ่นที่แตกวงกัน “Jimmy quit and Jody got married” รวมถึงการล่มสลายของเรื่องรัก ๆ ใคร่ ๆ “I think about you, wonder what went wrong”

เพลงคลาสสิกจากยุค ‘80s เพลงนี้มาพร้อมกับดนตรีให้ความรู้สึกดี ๆ แต่จริง ๆ แล้ว ไม่ได้บริสุทธิ์ใสซื่ออย่างที่ดูเหมือนจะเป็น แม้จะพูดถึงเรื่องราวของเด็กหนุ่มคนหนึ่ง กับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในปี 1969 แต่ก็ไม่ได้พูดถึงแค่ความรักแสนบริสุทธิ์ในหน้าร้อนปี 69 แต่ยังมีเรื่องการร่วมรักในหน้าร้อน ที่บอกเป็นนัย ๆ ด้วยเลข 69 ซึ่งเป็นการพาดพิงถึงเรื่องเซ็กซ์ และอดัมส์เองคือคนที่เผยว่าเพลงนี้มีสองความหมายที่ซุกซ่อนให้ตีความอยู่ในเนื้อเพลง ที่จะว่าไปแล้วภาพลักษณ์แบบหนุ่มที่ใช้ชีวิตใส ๆ สะอาด ๆ ของอดัมส์ ช่วยกลบเกลื่อนหนึ่งในนัยยะแรง ๆ ของเพลงร็อกยุคใหม่เอาไว้ได้อย่างแนบสนิท เพราะเลข ‘69’ ในเพลง ไม่ได้หมายถึงปี 1969 แต่มันคือท่วงท่าในการร่วมรัก ซึ่งอดัมส์ก็มักประกาศปาว ๆ บนเวทีอยู่บ่อย ๆ กระทั่งเนื้อร้องก็ยังบอกว่า “me and my baby in a 69” ในช่วงท้ายเพลง

“มันเป็นเพลงที่เรียบง่าย มองย้อนกลับไปในช่วงเวลาของหน้าร้อน แล้วก็เสพสมกัน” อดัมส์ กล่าว “สำหรับผม ’69 เป็นอุปมาอุปมัยถึงการร่วมรัก ไม่ใช่แค่ปี เคยมีใครคนหนึ่งที่สเปนถามผมว่า ทำไมผมเขียนบรรทัดแรกของเพลง ว่า ผมมี ความฝันเกี่ยวกับเซ็กซ์จริง ๆ ครั้งแรก (I had my first real sex dream) มันทำให้ผมถึงกับหัวเราะ”

แต่จริง ๆ แล้วเนื้อหาบรรทัดแรกของเพลงก็คือ “I got my first real six-string / Bought it at the five and dime / Played it till my fingers bled / Was the summer of ’69”

“เพลงนี้มีความลึกซึ้ง และเป็นการรำลึกถึงอดีตที่ผ่านไป มันเป็นการรำลึกถึงความรักแล้วก็เซ็กซ์ เป็นการค้นพบว่า ความรักคืออะไร ค้นพบว่าเซ็กซ์คืออะไร มันเป็นการมองย้อนกลับไปในช่วงหน้าร้อน แล้วมีอะไรบ้างที่คุณนึกถึงในตอนนั้น”

“มันมีความเป็นงานอัตชีวประวัตินิดหน่อย” อดัมส์อธิบาย “แต่จริง ๆ แล้วมันหมายถึงความรักในหน้าร้อน และในกรณีของผมที่เป็นนักดนตรี ผมชอบเพลงอย่าง ‘Night Moves’ ของบ็อบ ซีเกอร์ ซึ่งเป็นเรื่องการใช้ชีวิตสบาย ๆ ในช่วงหน้าร้อน และผมก็อยากจะแต่งเพลงที่เหมือนเป็นคำตอบของเพลงนั้น มีความเข้าใจผิดอย่างมหาศาลว่า เพลงนี้เป็นเรื่องของปี 1969 ซึ่งมันไม่ใช่ เหตุผลที่ผมเลือกเลข 69 เพราะมันคือท่าร่วมรัก

“ภาพของเพลงนี้ก็คือ ภาพในแบบโรแมนซ์, มีอารมณ์ถวิลหาอดีต การเป็นนักดนตรีที่ต้องดิ้นรน แล้วก็การร่วมรัก จิมมีกับโจดีเป็นคนที่มีตัวตนจริง ๆ จิมมีเป็นมือกลองที่ลาออกจากวง ส่วนโจดี (เพอร์พิก) เป็นคนดูแลเรื่องเสียงในทัวร์ของผมมาตั้ง 25 ปี”

จิม วัลแลนซ์ ที่ร่วมแต่งเพลงเสริมด้วยว่า “ผมจำได้ว่าไบรอันกับผมเขียนเพลงกลับไปกลับมา ผมแนะนำว่าให้ใช้ ‘Woody quit and Gordy got married’ แต่ไบรอันคิดว่า ‘Jimmy’ กับ ‘Jody’ พังดูดีกว่า และผมก็เห็นด้วย ซึ่งโจดีกับภรรยาของเขาก็มาเล่นในวิดีโอของ ‘Summer Of ’69’ ด้วยนะ ที่ขับรถไปพร้อมสัญลักษณ์ ‘เพิ่งแต่งงาน’ ที่อยู่หลังรถนั่นแหละ

“ผมยังแนะให้เขียนเนื้อร้องว่า ‘I got a job at the railway yard’ ด้วย เพราะนั่นคืองานที่ชัก เพื่อนของผมทำอยู่ และคำว่า ‘railway’ มันรอดไปได้แค่เนื้อเพลงสองร่างแรก เพราะหลังจากนั้นเรดาร์ของไบรอันก็พบบางอย่าง เขาคิดว่ามันฟังเป็นบรูซ สปริงสทีนเกิน เราเลยทิ้งมันไป แล้วใช้เนื้อร้องว่า ‘I should have known we’d never get far’ แทน

“บางทีเขาตัดสินใจถูกนะ แต่ผมยังชอบ ‘I got a job at the railway yard’ อยู่ แล้วเนื้อร้องว่า ‘Standing on your mother’s porch’ ก็มีความเป็นสปริงสทีน และเข้ามาอยู่ในเพลงจนได้ ผมฟังเพลงของบรูซบ่อยพอดูในช่วงนั้น ไบรอันก็ด้วย และหนึ่งในเพลงโปรดของผมก็คือ ‘Thunder Road’ บรูซร้องในเพลงนั้นว่า ‘from your front porch to my front seat’ บางทีคำว่า ‘porch’ ก็น่าจะมาจากตรงนี้แหละ”

ถึงแม้จะมีนัยเกี่ยวกับเรื่องเพศซ่อนอยู่ อดัมส์กับจิม วัลแลนซ์ ผู้แต่งเพลงร่วมต่างก็รู้ว่า พวกเขามีเพลงฮิตอยู่ในมือ ขณะที่การแต่ง “Summer Of ’69” เป็นไปอย่างรวดเร็วในห้องใต้ดินที่บ้านวัลแลนซ์ ​การบันทึกเสียงกลับตรงกันข้าม มันยากเย็นแสนเข็ญเหลือเกิน การที่ตระหนักได้ว่า เขากำลังนั่งทำเพลงที่อาจจะจุดไฟให้อาชีพของตัวเอง อดัมส์พยายามจะทำออกมาให้ได้อย่างที่เขาคิด

“เพลงนี้บันทึกเสียงไว้สามครั้งแยกจากกัน” เขาเล่า “ผมอยากจับพลังงานพิเศษในเพลงเอาไว้ จนเกือบจะเสียทีมในการทำงานไป ผมสู้กับทุกคนจนกระทั่งมันออกมาอย่างที่มันเป็นในทุกวันนี้ มันไม่ง่ายเลยกว่าจะเป็นอย่างที่ได้ยิน”

“Summer Of ‘69” ถูกตัดเป็นซิงเกิลในเดือนสิงหาคม 1985 และขึ้นถึงอันดับ 5 ในสหรัฐอเมริกา แต่ทำได้ต่ำกว่ามากในอังกฤษ เมื่อไปได้แค่อันดับที่ 42 หากก็เป็นงานแบบเผาหัวช้า เมื่อค่อย ๆ ประสบความสำเร็จมากขึ้นเรื่อย ๆ อย่างไรก็ตามตัวอัลบัม ‘Reckless’ สามารถกลับเข้าชาร์ตอีกครั้งช่วงปลายปี 1991 และขายได้มากกว่า 12 ล้านก็อปปี

“ชาร์ตไม่สำคัญ ที่สำคัญคือเพลงต้องเจ๋ง และเพลงนี้ก็เป็นเช่นนั้น มันพิสูจน์ให้เห็นว่า บรรดาพวกคนวางโปรแกรมเพลงตามสถานีวิทยุ ไม่สามารถชี้นิ้วให้คนต้องการอะไรได้” อดัมส์ย้ำ

วัลแลนซ์ก็ไม่ได้รู้สึกเบื่อหน่ายกับการได้ยิน “Summer Of ’69” เช่นกัน “ผมคิดว่า มันคือไบรอันกับผมในช่วงที่เยี่ยมที่สุด เราไม่เคยประสบความสำเร็จอย่างจริง ๆ จัง ๆ เลยในตอนนั้น เดือนมกราคม 1984 เรายังเขียนเพลงที่มีความเป็นเหตุเป็นผลเป๊ะ ๆ ทุกเพลง ทุกอย่างเริ่มคลี่คลาย หลังจาก ‘Reckless’”

SONG ID
เพลง “Summer of ’69” ศิลปิน ไบรอัน อดัมส์
ซิงเกิลจากอัลบัม ‘Reckless’ ของ ไบรอัน อดัมส์
เพลงหน้าบี “Kids Wanna Rock” และ “The Best Was Yet to Come”
วางจำหน่าย: 17 มิถุนายน 1985
บันทึกเสียง: 1984
แนวเพลง: พ็อป-ร็อก
ความยาว: 3:36 นาที
สังกัด: เอแอนด์เอ็ม เรคอร์ดส์
ผู้แต่ง: ไบรอัน อดัมส์, จิม วัลแลนซ์
โปรดิวเซอร์: บ็อบ เคลียร์เมาน์เทน, ไบรอัน อดัมส์

ให้กำลังใจและสนับสนุนเราได้ที่บัญชีธนาคารกสิกรไทย หมายเลข 100-2-10283-4 แล้วแจ้งมาที่กล่องข้อความของเพจ sadaos หรือที่อีเมล shopsadaos@gmail.com เพื่อรับของขวัญแทนน้ำใจ

ติดตามอ่านเรื่องราว ข่าวสาร ชมตัวอย่าง ชมคลิป ชม MV อ่านวิจารณ์หนังและเพลง ได้ด้วยการกดไลค์เพจสะเด่าส์ ได้ที่นี่