ศิลปะหลังปกอัลบัม HOUSES OF THE HOLY ของ Led Zeppelin

นอกจากจะเป็นงานที่ทั้งคลาสสิก และเป็นเหมือนสัญลักษณ์มาจนถึงทุกวันนี้แล้ว ปกอัลบัม ‘Houses of the Holy’ ของ Led Zeppelin ยังมีความจริงอย่างหนึ่งซึ่งวงร็อกระดับตำนาน ที่ประสบความสำเร็จมหาศาลวงนี้ บางทีไม่มีทางสลัดหลุด นั่นก็คือการใช้นายแบบ-นางแบบเด็ก

ภาพปกแบบกางเต็ม ๆ

ซาแมนธา เกตส์ บอกไว้ในการให้สัมภาษณ์กับหนังสือพิมพ์เดลี เมล์ ของอังกฤษว่า ภาพเรือนร่างอันเปลือยเปล่าของเด็ก ๆ ไม่ได้มีอะไรไปไกลเกินกว่าที่พวกเขาใช้ในปกอัลบัม ถึงตอนที่อัลบัมออกวางจำหน่ายครั้งแรกในปี 1973 จะถูกแบนทางตอนใต้ของสหรัฐอเมริกา และในสเปน เพราะภาพปกก็ตามที

อัลบัม ‘Argus’ ของ Wishbone Ash

ภาพปกที่กลายเป็นเรื่องอื้อฉาว มีเจ้าไอเดียคือ สตอร์ม ธอร์เกอร์สัน และออบรีย์ พาวเวลล์ ผู้ก่อตั้งสำนักออกแบบในลอนดอนที่ชื่อ ฮิปโนซิส (Hipgnosis) ซึ่งผลงานการออกแบบปกอัลบัมก่อนหน้านี้ก็คือ ภาพวัวในทุ่งหญ้า บนหน้าปกงานชุด ‘Atom Heart Mother’ ของ Pink Floyd รวมถึงหนึ่งในปกอัลบัมที่ดูคลุมเครือมากกว่าอย่าง ‘Argus’ ของ Wishbone Ash ซึ่งเป็นรูปของนักรบที่ไม่เห็นหน้าเห็นตก มือถือหอกที่ปลายแหลมชี้ขึ้นฟ้า ที่มาเชื่อมต่อกับความลุ่มหลงในเรื่องตำนาน และเรื่องเล่าขานโบราณของจิมมี เพจ มือกีตาร์ของเลด เซพเพลินพอดี

ซาแมนธา เกตส์ ในตอนที่ถ่ายภาพปกอัลบัม

ปกอัลบัม ‘Houses of the Holy’ ได้รับแรงบันดาลใจจากนิยายวิทยาศาสตร์ของอาร์เธอร์ ซี. คลาร์ก เรื่อง ‘Childhood’s End’ คอนเซ็ปต์ที่ฮิปโนซิสวางเอาไว้ก็คือ จะเป็นภาพของเด็ก ๆ ที่เรือนร่างเปลือยเปล่า ตัวทาสีเงินและทอง ซึ่งพากันมุ่งหน้าไปยัง ‘แหล่งพลังงานมหัศจรรย์’ พวกเขาตัดสินใจเลือกภาพของไจแอนต์ คอสเวย์ กลุ่มหินขนาดยักษ์ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ แต่มีลักษณะเหนือจริง ที่อยู่ในไอร์แลนด์เหนือ เป็นสถานที่ถ่ายภาพ แล้วก็จ้างนายแบบ-นางแบบเด็ก ๆ สเตฟานวัย 5 ขวบกับพี่สาว – ซาแมนธา เกตส์ มารับบท ‘จิตวิญญาณบริสุทธิ์แห่งอนาคต’ ทีมออกแบบต้องการให้เด็ก ๆ เปลือยทั้งตัว เพื่อนำเสนอความเปราะบางในตัว และซาแมนธาเองก็เคยไม่สวมเสื้อผ้า ในการตีความเรื่อง ‘Alice in Wonderland’ ของศิลปินชาวญี่ปุ่น – ฮาจิเมะ ซาวาตาริมาแล้ว

ตอนตีสี่ของทุกวันในเวลา 1 สัปดาห์ สองพี่น้องตระกูลเกตส์จะต้องตื่นมาให้ทีมงานทาตัวจากหัวจดเท้า แล้วถูกพาไปที่สถานที่ดึงดูดนักท่องเที่ยว โดยฮิปโนซิสหวังว่าจะได้ถ่ายภาพพวกเขาในตอนพระอาทิตย์ขึ้น “เราได้เงินแค่ปอนด์เดียวจากบริษัทจัดหานายแบบ แล้วก็ได้โอกาสไปเที่ยวในที่ซึ่งเราไม่เคยไปมาก่อน” สเตฟาน ที่กลายมาเป็นผู้ดำเนินรายการโทรทัศน์ของช่องบีบีซี 2 เล่าให้เดลี เมล์ฟัง “พ่อ-แม่ไม่มีเงินให้เราไปเที่ยววันหยุด ดังนั้นเรื่องนี้เลยโอเคสำหรับเรา” และกับการต้องโพสท่าแบบนั้น “ผมชอบแก้ผ้านะ ตอนอายุขนาดนั้น เลยไม่ได้ใส่ใจอะไร ผมถอดเสื้อผ้าเหวี่ยงไปมา แล้วก็ถอดหมวก จากนั้นก็วิ่งไปเรื่อย ๆ มันเป็นช่วงเวลาที่สนุกมาก”

ซาแมนธา เกตส์

แต่ขณะที่เด็ก ๆ มีความสุข ทุกคนก็ไม่ได้แฮปปีไปกับการทำงาน เนื่องจากสภาพอากาศ “มันหนาวโคตร ๆ แล้วฝนก็ตกตลอดเวลา” ซาแมนธา ที่ทำงานเป็นนักเขียนบทในแอฟริกาใต้เล่า แทบไม่มีแสงแดดเพื่อให้ฮิปโนซิสได้ถ่ายภาพเลย

“ฝนมันตกต่อเนื่องกันเป็น 10 วัน ผมถ่ายภาพทุกอย่างเป็นขาว-ดำ ในตอนเช้าที่ขมุกขมัวท่ามกลางสายฝน ตอนแรก ผมตั้งใจจะให้เด็ก ๆ ทาตัวด้วยสีทองและเงิน แต่เพราะผมถ่ายเป็นภาพขาว-ดำ และมันเป็นวันฟ้าครึ้ม ตัวเด็ก ๆ เลยกลายเป็นสีขาว ตอนเราลงสีด้วยมือ จิตรกรแอร์บรัช ดันทำสีโทนม่วงไปใส่พวกเขาโดยบังเอิญ ครั้งแรกที่ผมเห็น… ผมแบบ… ‘โอ… พระเจ้า’ แล้วเราก็ดูมันใหม่ ซึ่งผมก็เห็นอะไรบางอย่าง ‘เดี๋ยวนะ… นี่มันให้ความรู้สึกเหมือนเป็นอีกโลกหนึ่ง’ เราเลยปล่อยให้มันเป็นอย่างที่มันเป็น ทุกคนหนาว แล้วก็จิตตกมาก ๆ เพราะมันทำงานไม่ได้ แต่นั่นเป็นสิ่งหนึ่งที่ผมเก็บเอาไว้” พาวเวลล์เล่าถึงการทำงาน

ดูเหมือนแม่พระธรณีจะต่อต้านพวกเขา ธอร์เกนสันและพาวเวลล์ เลยหันมาใช้เวทย์มนต์ในการแต่งภาพแทน

ภาพปกด้านในเมื่อกางออก

อย่างแรก ภาพของเด็ก ๆ จะถูกถ่ายในตำแหน่งต่าง ๆ ของคอสเวย์ และ… ต้องขอบคุณรูปทรงของหิน ถูกนำมาประกอบเข้าด้วยกันในแบบที่แทบจะไร้รอยต่อ จากนั้นแสงแดดปลอม ๆ ก็จะถูกสร้างขึ้น แล้วถูกนำมาซ้อนทับบนยอดสุดของภาพที่ประกอบเอาไว้ ซึ่งตอนนั้นถูกปรินต์ออกมาใหม่อีกรอบเป็นภาพโทนซีเปียอ่อน ๆ ในขั้นตอนสุดท้าย จิตรกร – ฟอบ เครนเนล จะใช้แอร์บรัชมาเติมความซับซ้อนให้กับสีของภาพ ส่วนภาพปกด้านในจะเป็นภาพที่ถ่ายกันที่ ปราสาทดันลูซ ที่อยู่ใกล้ ๆ กับคอสเวย์ ซึ่งเป็นอีกครั้งที่สภาพอากาศย่ำแย่ กลายเป็นแย่ที่สุด ทำให้การถ่ายภาพต้องทำให้เสร็จภายในเวลาแค่ 5 นาที

สเตฟาน เกตส์

ถึงแม้ว่าการทำงานจะยากเย็นแสนเข็ญ แต่เมื่อเข้าไปอยู่ในร้านขายแผ่นเสียง ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า ปกอัลบัม ‘Houses of the Holy’ เป็นงานศิลปะเช่นเดียวกับตัวงานในอัลบัม ถึงจะเป็นเช่นนั้น สเตฟานซึ่งเป็นแฟนเพลงคนหนึ่งของเซพเพลิน ก็ไม่เคยฟังอัลบัมชุดนี้ “มันมีความหมายกับผมมากจนเกินไป” เขากล่าว “ส่วนหนึ่งในตัวของผม ต้องการให้ผมออกไปที่ไจแอนต์ คอสเวย์ พร้อมกับลำโพงบึ้ม ๆ สักคู่ แล้วก็ถอดเสื้อผ้า เปิดอัลบัมดัง ๆ เพื่อจะได้เห็นว่า ผมมีความศักดิ์สิทธิ์อะไรบางอย่างในตัว”

แปลและเรียบเรียง จาก นิตยสาร Revolver ฉบับ The Art of Hard Rock & Heavy Metal

เป็นกำลังใจให้เราได้ ด้วยการสนับสนุนทางการเงินที่บัญชีธนาคารกสิกรไทย หมายเลข 100-2-10283-4 แล้วส่งสลิปการโอนมาที่กล่องข้อความของเพจ sadaos หรือที่อีเมล shopsadaos@gmail.com เพื่อลุ้นรับของขวัญแทนคำขอบคุณ

ติดตามอ่านเรื่องราว ข่าวสาร ชมตัวอย่าง ชมคลิป ชม MV อ่านวิจารณ์หนังและเพลง ได้ด้วยการกดไลค์เพจสะเด่าส์ ได้ที่นี่