ฟังเพลงบอสซาของบราซิล รับฟุตบอลโลก

#BossaNova #WorldCup2014 อัลบั้มเพลงฟุตบอลโลกปีล่าสุด 2014 ที่บราซิล ออกวางจำหน่ายแล้วนะครับ และเพลงนำของการแข่งขันอย่าง We Are One (Ole Ola) ก็คงได้ยินกันจนชินหู แต่อย่าไปคิดว่า เพลงในอัลบั้มจะเป็นแบบเพลงนี้ซะหมด เพราะที่เป็นเพลงของศิลปินบราซิเลียนแท้ๆ อย่าง เซอร์จิโอ เมนเดสนี่ เหนือกว่าเยอะ เล่นเอาเพลงนำของงานนี่ด้อยไปเลย

นอกจากเพลงแซมบ้าสนุกๆ แล้ว หนึ่งในแนวเพลงที่ต้องมีในอัลบั้มก็คือ เพลงในแนวบอสซา โนวา หนึ่งในงานดนตรีที่กำเนิดมาจากบราซิล ผ่านการพัฒนาและไดัรับความนิยมโดยทั่วไปจากยุค 1950s มาถึง 1960s และวันนี้ก็กลายเป็นอีกหนึ่งดนตรีของบราซิล ที่รู้จักกันทั่วโลก

โดยคำว่า บอสซา โนวาเป็นภาษาโปรตุกีส ที่แปลว่า New Trend หรือ กระแสใหม่

ส่วนในเรื่องของดนตรีนั้น หากจะพูดให้เข้าใจกันง่ายๆ เห็นภาพชัด บอสซา โนวา ก็คือการผสมผสานกันระหว่างดนตรีแซมบากับแจ็ซซ์ ซึ่งแรกเริ่มเดิมทีได้รับความนิยมในกลุ่มนักดนตรีรุ่นใหม่ แล้วก็บรรดานักศึกษาในรั้วมหาวิทยาลัย ก่อนที่จะได้รับความนิยมไปทั่วโลก และกลายเป็นส่วนหนึ่งของดนตรีสแตนดาร์ด แจ็ซซ์​

แต่ถึงจะมีที่มาจากดนตรีแซมบา ดนตรีบอสซา โนวา ก็ไม่ได้เน้นที่จังหวะเต้นรำแบบแซมบา แต่เป็นงานที่มีกีตาร์คลาสสิค หรือกีตาร์สายเอ็นเป็นเครื่องดนตรีหลัก เล่นด้วยจังหวะที่เหมือนการโยนอย่างช้าๆ มากกว่าจะเร่งเร้า เป็นอารมณ์ในแบบแจ็ซซ์ โดยคาร์ลอส ไลรา หนึ่งในนักประพันธ์เพลงบอสซา โนวา เคยบอกเอาไว้ว่า เพลงของเขาได้รับอิทธิพลจากแจ็ซซ์ ที่มีจังหวะแซมบาเคลื่อนตัวจากข้างหนึ่งไปอีกข้างหนึ่ง และมีลีลาของแจ็ซซ์ ที่เคลื่อนจากด้านหน้าไปหาด้านหลัง อาจจะมีหรือไม่มีเพอร์คัสชันก็ได้ แล้วส่วนใหญ่จะมีเครื่องสายใส่เข้ามาด้วย  นอกจากสไตล์การเล่นกีตาร์แล้ว เฌา จิลแบร์โต หนึ่งในผู้บุกเบิกและพัฒนาดนตรีบอสซา โนวา ก็ได้วางรูปแบบของการร้องเอาไว้ จากเดิมที่จะเป็นการร้องในแบบเย็นเยียบ หรือเนิบๆ เน้นเสียงนาสิก จิลแบร์โตก็ปรับให้ร้องในแบบที่แทบจะกลายเป็นการกระซิบ

ขณะที่เนื้อหา เรื่องราวที่ถูกนำเสนอนั้น จะเป็นเรื่องเกี่ยวกับผู้หญิง, ความรัก, ความปรารถนาในสิ่งต่าง และช่วงชีวิตที่งดงามในวัยเยาว์ ฟังดูอาจจะเหมือนเป็นงานดนตรีประโลมโลกย์ แต่ในช่วงหลังการรัฐประหารเมื่อปี 1964 เนื้อร้องในเพลงบอสซา โนวา จากที่เคยเน้นไปที่การใช้ชีวิตง่ายๆ ของชนชี้นกลาง – ชนชั้นที่สูงกว่า ก็มีความแข็งกร้าว โกรธเกรี้ยวมากขึ้น ธีมของเพลงก็เปลี่ยนไปเล่นเรื่องของการต่อสู้ดิ้นรน และเสรีภาพของผู้คนมากขึ้น

สำหรับศิลปินเด่นๆ ในแนวทางบอสซา โนวานั้น มีไม่ใช่น้อยเลย ที่เป็นที่รู้จักกันดีก็คือ แอนโตนิโอ คาร์ลอส โฌบิม และแน่นนอน เฌา จิลแบร์โต หรือ แอสตรัด จิลแบร์โต ที่พรุ่งนี้จะเอาอัลบั้มรวมเพลงของทั้งสองคนมาแนะนำให้ฟังกัน ส่วนวันนี้ดูรูปของโฌบิมไปก่อนครับ

จากเรื่อง ฟังเพลงบอสซาของบราซิล รับฟุตบอลโลก โดย นพปฎล พลศิลป์ คอลัมน์ ดนตรีมีเหตุ หนังสือพิมพ์ไทยโพสท์ 17 มิถุนายน 2557