สปอติฟายเป็นหนึ่งในสี่บริษัทให้บริการฟังเพลงสตรีมมิง ร่วมกับ อะเมซอน, กูเกิล และแพนโดรา ที่อุทธรณ์ต่อกฏใหม่ของคณะกรรมการคุ้มครองลิขสิทธิ์ ที่ทำให้มีการจ่ายเงินบริษัทพิมพ์เพลงเพิ่มอีกถึง 44% แต่ยักษ์ใหญ่ในโลกสตรีมมิงรายนี้เป็นรายเดียวที่พยายามใข้กฎดังกล่าวเป็นข้อได้เปรียบทางธุรกิจ เมื่อระบุว่าการคำนวณของคณะกรรมการฯ ทำให้ทางบริษัทจ่ายค่าลิขสิทธิ์สูงเกินความเป็นจริงในปี 2018 และต้องการให้มีการจ่ายคืน
กฏใหม่ระบุว่า ค่าลิขสิทธิ์ของบริการสตรีมมิงประจำปีในสหรัฐอเมริกาตั้งแต่ปี 2018 – 2022 จะมาจากตัวเลขที่มากที่สุดในสามรูปแบบของรายได้ ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือ ค่าธรรมเนียมใช้งาน และเป็นสิ่งที่สปอติฟายเอามาใช้ให้เป็นประโยชน์ เมื่อมีการให้บริการระดับพรีเมียมในรูปแบบต่างๆ ได้แก่ แบบครอบครัว ที่ผู้สมัครใช้งานหนึ่งรายชื่อ จะมีสมาชิกใช้งานร่วมกันได้ถึง 6 คน และทางคณะกรรมการฯ กำหนดไว้ว่า ผู้สมัครใช้งานแบบครอบครัวหนึ่งราย จะถูกตีค่าเป็นผู้สมัครจำนวน 1.5 คน และผู้สมัครใช้บริการแบบนักศึกษาจะถูกตีค่าเป็น 0.50 คนต่อเดือน
ตัวเลขตรงนี้เองที่สปอติฟายบอกว่า เป็นการคำนวณที่ผิดพลาด และขอให้ผู้พิมพ์เพลงจ่ายเงิน ที่ส่วนใหญ่ตกไปอยู่กับนักแต่งเพลงคืนมา เนื่องจากไม่สามารถนำตัวเลขผู้สมัครใช้งานบางส่วนมาพิจารณาได้ “จากข้อบังคับใหม่ของคณะกรรมการฯ ทำให้เราจ่ายค่าลิขสิทธิ์ส่วนใหญ่เกินความเป็นจริง” ตัวแทนของสปอติฟาย กล่าว “ขณะที่การอุทธรณ์เดินหน้าไป อัตราค่าลิขสิทธิ์ก็เป็นไปตามกฏใหม่ ซึ่งเราก็ปฏิบัติไปตามนั้น ไม่ใช่แค่ในปี 2018 แต่รวมไปถึงปีต่อๆ ไปในอนาคต ซึ่งการจ่ายเงินให้กับบริษัทพิมพ์เพลงถูกวางไว้ให้เพิ่มมากขึ้น”
เดวิด อิสราเอไลท์ ซีอีโอของสมาคมผู้พิมพ์เพลงแห่งชาติ ให้ความเห็นถึงเรื่องนี้ว่า “ผมมองเป็นเรื่องตุกติกสำหรับผู้ให้บริการในระบบดิจิตอล ที่อุทธรณ์การตัดสินใจของคณะกรรมการฯ โดยใช้การตัดสินใจที่เกิดขึ้นสร้างผลประโยนช์ให้กับตัวเอง” และ “ผมคิดว่าพวกเราไม่ควรจะแปลกใจ”
ผู้บริหารของสปอติฟายยืนยันว่า บริษัทพยายามให้ตัวเลขของเงินที่ได้รับการชดใช้มีความสมเหตุสมผล “แทนที่จะเก็บเงินที่จ่ายเกินในปี 2018 คืนมาทันที เราเสนอให้มีการจ่ายเงินชดใช้เป็นช่วงๆ ไปจนถึงสิ้นปี 2019 เพื่อให้มีผลกระทบกับการดำเนินการต่างๆ ของบริษัทพิมพ์เพลงน้อยที่สุด” แถลงการณ์ของสปอติฟายระบุ ซึ่งในความหมายหนึ่งก็คือ พวกเขาต้องการให้มีการสรุปเงินที่จ่ายเกินไป แล้วตัดยอดจากค่าลิขสิทธิ์ที่พวกเขาต้องนำส่งตอนสิ้นปี
ที่ย้อนแย้งสุดๆ ก็คือ ‘การจ่ายเงินเกิน’ ของสปอติฟายเป็นผลมาจากกฎใหม่ที่พวกเขาพยายามอุทธรณ์ ซึ่งเกิดขึ้นมาเพื่อการสมัครใช้งานในรูปแบบต่างๆ ที่ไม่เคยมีการกำหนดมาก่อน และสิ่งที่สปอติฟายต้องการบอกในเรื่องนี้ก็คือ ถ้าผู้พิมพ์เพลงอยากให้อัตราค่าลิขสิทธิ์สูงขึ้น พวกเขาก็ต้องยอมรับรายได้ที่ลดลง อันเนื่องมาจากกฏตัวเดียวกันด้วย
สำหรับผู้ให้บริการสตรีมมิงรายอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็น แพนโดรา, กูเกิล หรืออะเมซอน ยังไม่มีแถลงการณ์อะไรออกมาในเรื่องการคำนวณตัวเลขที่ผิดพลาด ส่วนแอปเปิล มิวสิคไม่มีการต่อต้านกฏใหม่ของคณะกรรมการฯ แต่อย่างใด และอย่าลืมว่าพวกเขามีผู้สมัครใช้งานเพียงแค่ครึ่งเดียวของสปอติฟาย และผู้ใช้งานก็ดูกระจัดกระจายเมื่อเทียบกับสปอติฟาย, อะเมซอน, แพนโดรา และกูเกิล
เรื่องราวจะเป็นอย่างไรนั้น คงต้องตามดูกันต่ออีกเรื่อง
โดย นพปฎล พลศิลป์ เรื่อง สปอติฟายงัดข้อคณะกรรมการคุ้มครองลิขสิทธิ์ ขอเงินค่าลิขสิทธิ์ที่จ่ายไปคืน คอลัมน์ ดนตรีมีเหตุ หนังสือพิมพ์ ไทยโพสท์ วันที่ 27 มิถุนายน 2562