หนังฮิปๆ ของผู้กำกับ (ที่ไม่มีใครคิดว่าเป็น) ฮิปสเตอร์ – แซม ไรมี

เชื่อว่า มาจนถึงตอนนี้ คงไม่มีใครงงหรือสงสัยว่า อะไรคือฮิพสเตอร์ เพราะตั้งแต่ต้นปีมา ถ้าใช้เฟซบุ๊ค ก็คงเห็นการให้นิยาม ความหมาย ของผู้คนที่ถูกเรียกว่า ฮิพสเตอร์ กันให้รึ่ม ซึ่งก็ต้องรวมไปถึงการตีแผ่พฤติกรรมของฮิพสเตอร์ออกมา ว่ามีอะไรบ้าง จนหลายคนถึงกับขนลุกขนชัน ขนบริเวณหัวแม่เท้าสั่นระริก เพราะกิจกรรมที่ทำๆ กันนั้น มันฮิพสเตอร์ชัดๆ เพราะฉะนั้นฉันจึงทรนง ม่ายช่าย… เราจึงกลายเป็นฮิพสเตอร์กับเขาด้วยซะอย่างนั้น

แต่เชื่อเถอะ ฮิพสเตอร์น่ะ มาแล้วก็ไป ไม่ต่างไปจาก จิ๊กโก๋หลังวัง, ฮิปปี้, เด็กบู, เด็กเฮฟวี, เด็กเดฟ, เด็กแนว, เด็กอัลเทอร์ ที่ต่างเป็นหมายเหตุแห่งยุคสมัย เป็นภาพลักษณ์ในกระแสชั่วเวลาใดเวลาหนึ่ง หากยังมีฮิพอีกแบบหนึ่ง ที่จะอยู่ยงคงกระพัน เฉกเช่นเดียวกับนิตยสารฮิพ แม็กกาซีน ที่จะอยู่ไปถึงโลกเกิดบิ๊กแบงครั้งใหม่ ด้วยความที่มันอยู่ได้นาน หรือบางทีก็เพราะประสบความสำเร็จแบบ Mass ค่อดๆ คนก็ค่อนขอดว่า ไม่ฮิพ จะต้องย้ำว่า “เฮ้ย! นั่นมันฮิพเน้อ!!!” ถึงจะเข้าใจกัน

วันนี้ก็เลยจะพาไปพบกับผู้กำกับบางคนที่มาจากไหนก็ไม่รู้แต่สร้างผลงานฮิพๆ ประดับวงการ ซึ่งคนไม่รู้สึกว่า มันฮิพ จักเป็นพวกฮิพเน่อ ที่ทำงานฮิพเน้อ ทั้งผลงาน กระบวนการทำงาน ที่ฮิพรีดเดอร์ รวมไปถึงคนที่อยากทำหนัง น่าจะลองทำความรู้จัก

แซม ไรมี (Sam Raimi)

ผู้กำกับหนังไตรภาค Spider-Man ที่ได้รับการยกย่อง เจ้าของงานอลังการจินตนาการบรรเจิดอย่าง Oz the Great and Powerful พูดถึงเครดิตของแซม ไรมีแค่นี้ งานฮิพเน้อ ที่ทำให้เขากลายเป็นฮิพเน่อ ก็คงไม่พ้นหนังซูเปอร์ฮีโรเรื่องที่ว่า ที่นำเสนอภาพซูเปอร์ฮีโรที่มีชีวิตจิตใจ เป็นเพียงคนธรรมดาที่อุบัติเหตุทำให้เกิดพลังพิเศษ ที่มาพร้อมกับอำนาจพิเศษ

ซึ่ง ‘ผิด’ เพราะแซม ไรมีเป็นฮิพเน่อมานานกว่านั้น ด้วยหนังสยองขวัญราคาโคตรถูก แต่ได้รับการพูดถึงมากว่า 3 ทศวรรษ เรากำลังพูดถึง The Evil Dead ที่เพิ่งถูกนำกลับมาทำใหม่เมื่อปี 2013 ขณะที่หนังต้นฉบับก็ถูกสานต่อเป็นงานไตรภาคที่ประกอบด้วย The Evil Dead II และ Army of the Darkness

ไรมีทำ The Evil Dead ตอนอายุเพิ่ง 20 เต็ม หลังเลิกเรียนที่มหาวิทยาลัยมิชิแกน สเตท เมื่อผ่านไปแค่ 3 เทอม โดยเขาทำงานร่วมกับบรูซ แคมป์เบลล์เพื่อนที่คบกันมาตั้งแต่เด็ก และทำหนังทุนต่ำจากกล้อง 8 ม.ม. ซึ่งหนักไปทางหนังตลกร่วมกันหลายต่อหลายเรื่อง จนมาถึง It’s Murder! ที่มีฉากแบบหนังซ่อนเงื่อน ทำให้ไรมีเกิดแรงบันดาลใจอยากทำหนังสยองขวัญ หลังศึกษาหนังสยองตามโรงไดรฟ์-อินจนปรุ ไรมีตัดสินใจทำหนังสั้นก่อนเพื่อเรียกความสนใจจากพวกผู้อำนวยการสร้าง จะได้ดึงเงินมาทำหนังยาวต่อ หนังสั้นเรื่องที่ว่าก็คือ Within the Woods ที่ใช้ทุนสร้างแค่ 1,600 เหรียญสหรัฐ แต่เขาต้องการเงินถึงแสนเหรียญ เพียงแค่คนแรก ฟิล กิลลิส ทนายประจำครอบครัวเพื่อนคนหนึ่ง ที่ไรมีเอาหนังสั้นไปเสนอก็เหลว แต่เขาก็ให้ไอเดียการสร้างหนังกลับมา ด้วยคำแนะนำที่มีไรมีตัดสินใจรับบริจาค และขอเงินกันดื้อๆ จากคนทั่วไป แคมป์เบลล์ก็ช่วยเรี่ยไรเงินจากคนในครอบครัว จนได้เงินมากพอ แม้จะไม่ถึงแสนอย่างที่ต้องการ

ชื่อหนังที่วางเอาไว้คือ Book of the Dead ซึ่งไรมีได้แรงบันดาลใจจากงานของนักประพันธ์ เอช.พี. เลิฟคราฟท์ ตัวเรื่องจะเอา Within the Woods มาทำใหม่ ด้วยโปรดัคชันที่ขึ้น และยาวแบบหนังเต็มเรื่อง แต่เพราะงบไม่มาก ทำให้ทีมงานก็คือเพื่อนๆ และคนในครอบครัวของเขากับแคมป์เบลล์ ที่รายหลังทั้งร่วมสร้าง ทั้งรับบทแอช ตัวละครหลักของหนัง นักแสดงคนอื่นๆ ได้มาจากการประกาศรับในหนังสือพิมพ์ท้องถิ่น สถานที่ถ่ายทำก็หากันเอง โดยคิดจะถ่ายกันแถวๆ บ้านเกิดของไรมี แต่ก็ไปจบที่มอร์ริส ทาวน์ ในเทนเนสซี เนื่องจากเป็นรัฐเดียวที่สนใจให้หนังไปตั้งกองถ่าย ระหว่างเตรียมกอง ทีมงานทั้ง 13 คนต้องนอนที่บ้านซึ่งใช้ถ่ายทำ สุมหัวนอนอยู่ในห้องเดียวกัน ด้วยสภาพความเป็นอยู่ที่ขัดสน ทำให้มีปากเสียงกันบ่อยครั้ง แถมบางตำแหน่งก็มีคนทำคนเดียว อาทิ ช่างไม้ที่ทำฉากทุกอย่างเพียงลำพัง แถมฉากภายนอกก็สร้างด้วยเลื่อยวงเดือนเพียงอันเดียว บ้านที่ใช้ถ่ายทำก็ยังไม่เสร็จ ประปายังไม่ได้เดินยังดีที่มีโทรศัพท์ให้ใช้แล้ว

เรื่องประสบการณ์ในการทำงานนั้นไม่ต้องพูดถึง เพราะไม่มีกันเลย เอ็ฟเฟ็คท์ต่างๆ ก็ไม่สมบูรณ์ เล่ากันว่า ไรมีถึงกับต้องใช้ทัปเปอร์แวร์มาทำตาผีในเรื่อง, เลือดก็ใช้น้ำเชื่อม จนนักแสดงตัวเหนียวหนับกันไปหมด, กล้องสตีดีแคมก็ทำกันง่ายๆ ด้วยการเอากล้องไปติดกับกิ่งไม้ หรือกระทั่งรถมอเตอร์ไซค์ แม้งานที่ออกมาจะเป็นผลพวงของความผิดพลาดที่น่าขัน แต่สิ่งหนึ่งที่ไรมีเชื่อมั่นก็คือ การทรมานนักแสดง เขาเชื่อว่าความเจ็บปวดและความทุกข์ของพวกเขา จะถูกถ่ายทอดออกมาเป็นงานสยองขวัญ

ในที่สุดหนังที่ว่าด้วยวัยรุ่นกลุ่มหนึ่งที่ไปพักในบ้านกลางป่า แล้วเจอคัมภีร์ปลุกผีที่ดันไปปลุกมันขึ้นมา จนต้องหาทางรอดออกจากป่านี้ให้ได้ ก็เสร็จสมบูรณ์ ได้ออกฉายรอบปฐมทัศน์โดยมีเออร์วิน เชปีโร ผู้จัดจำหน่ายหนัง Night of the Living Dead ของจอร์จ เอ โรเมโรมาชมด้วย เขามองเห็นความเป็นไปได้ เลยรับจัดจำหน่ายให้โดยเปลี่ยนชื่อเป็น The Evil Dead ในฐานะที่เขาร่วมก่อตั้งงานเทศกาลภาพยนตร์เมืองคานส์ เลยหิ้วหนังไปฉายในงานเมื่อปี 1982 ด้วย ซึ่งหนึ่งในผู้ชมก็คือ สตีเฟน คิง นักเขียนนิยายเขย่าขวัญชื่อดัง ที่ให้คำวิจารณ์หนังที่สำคัญยิ่ง ด้วยการยกให้เป็นหนังสยองที่เขาชอบที่สุดเรื่องหนึ่งจากการให้สัมภาษณ์กับหนังสือพิมพ์ยูเอสเอ ทูเดย์ ส่งให้หนังได้รับความสนใจในวงกว้าง โดยเฉพาะสื่อต่างๆ พลอยให้ง่ายกับการหาผู้จัดจำหน่าย ซึ่งท้ายที่สุดก็เป็นนิวไลน์ ที่ได้สิทธิ์จัดจำหน่ายหนังในอเมริกา

The Evil Dead ทำเงินทั่วโลกไปถึง 2,400,000 เหรียญสหรัฐ ทั้งๆ ที่เปิดตัวได้ไม่ดีนักในอเมริกา แต่ด้วยปากต่อปาก หนังกลายเป็นงานฮิตแบบเงียบๆ ที่แสบก็คือ เมื่อออกเป็นวิดีโอเทปในอังกฤษตอนปี 1983 The Evil Dead ทำสถิติเป็นวิดีโอขายดีที่สุดของปี เอาชนะหนังสยองของผู้กำกับสแตนลีย์ คูบริค ที่สร้างจากนิยายของ เอ่อ… สตีเฟน คิง The Shinning หน้าตาเฉย

หลังจากนั้น หนังก็มีภาคต่อออกมาอีก 2 ภาค ซึ่งเติมอารมณ์ขันให้กับเรื่องมากขึ้น และได้รับคำวิจารณ์ ทุนสร้าง และรายได้ที่มากขึ้น โดยภาคสุดท้าย Army of the Darkness ได้งบมากกว่าหนังภาคแรกถึง 22.8 เท่า หนังเรื่องนี้กลายเป็นหนังคัลท์ คลาสสิค ตลอดกาล กรรมวิธีการทำงานของไรมี ที่ทำหนังสั้นก่อนแล้วไปเสนอขอเงินลงทุน ยังเป็นแรงบันดาลใจให้โจล โคเอน ซึ่งเป็นผู้ช่วยผู้ตัดต่อของหนัง ใช้ในการสร้าง Blood Simple ร่วมกับอีธาน-น้องชาย เขากับไรมีกลายเป็นเพื่อนกันมานับตั้งแต่นั้น

นอกจากภาคต่อของไรมี The Evil Dead ยังมีภาคต่ออย่างไม่เป็นทางการโดยผู้กำกับชาวอิตาเลียน โจ ดีอาร์มาโตอีก 3 เรื่อง, วิดีโอเกม, นิยายภาพ เช่น Freddy vs. Jason vs. Ash, Army of Darkness vs. Re-Animator, Marvel Zombies vs. The Army of Darkness, กระทั่งช่วยชีวิตประธานาธิบดีบารัค โอบาใน Army of Darkness: Ash Saves Obama รวมถึงเป็นละครเพลงเรื่อง Evil Dead: The Musical ที่ไรมีอำนวยการสร้างรวมกับแคมป์เบลล์ เช่นเดียวกับหนังฉบับสร้างใหม่ในปี 2013 ของผู้กำกับ เฟเด อัลวาเรซ

ทุกวันนี้อารมณ์ขันแบบแปลกๆ และโปรดัคชันแบบหนังเกรดบี ก็ยังคงเห็นกันเสมอในหนังของไรมี

จากเรื่อง หนังฮิพเน้อ ของฮิพเน่อ ที่ไม่มีใครเคยรู้ว่ามันฮิพ… โดย ลุงทอย จากนิตยสาร HIP เชียงใหม่

กดไลค์ Like ติดตามเพจสะเด่าส์ ได้ที่นี่